۶ آوریل (رویترز) - یک مقام ارشد ایرانی گفت ایران در برابر خواسته‌های آمریکا مبنی بر مذاکره مستقیم بر سر برنامه هسته‌ای خود یا بمباران شدن، مقاومت می‌کند و به همسایگانی که میزبان پایگاه‌های آمریکایی هستند هشدار می‌دهد که در صورت مشارکت، ممکن است در خط آتش قرار گیرند.
این مقام که به شرط ناشناس ماندن با رویترز صحبت کرد، گفت اگرچه ایران درخواست دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای مذاکرات مستقیم را رد کرده است، اما می‌خواهد مذاکرات غیرمستقیم را از طریق عمان، که یک کانال ارتباطی دیرینه بین این دو کشور رقیب است، ادامه دهد.
این مقام گفت: «مذاکرات غیرمستقیم فرصتی برای ارزیابی جدیت واشنگتن در مورد یافتن یک راه‌حل سیاسی با ایران فراهم می‌کند.»
این مقام افزود، اگرچه این مسیر ممکن است «پر فراز و نشیب» باشد، اما در صورت حمایت پیام‌های آمریکا، چنین مذاکراتی می‌تواند به زودی آغاز شود.
این مقام گفت، ایران به عراق، کویت، امارات متحده عربی، قطر، ترکیه و بحرین هشدار داده است که هرگونه حمایت از حمله آمریکا به ایران، از جمله استفاده از حریم هوایی یا قلمرو آنها توسط ارتش آمریکا در طول حمله، به عنوان اقدامی خصمانه تلقی خواهد شد.
این مقام افزود، چنین اقدامی «عواقب شدیدی برای آنها خواهد داشت» و اضافه کرد که آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، نیروهای مسلح ایران را در حالت آماده‌باش کامل قرار داده است.
هشدارهای ترامپ درباره اقدام نظامی علیه ایران، پس از جنگ آشکار در غزه و لبنان، حملات نظامی به یمن، تغییر رهبری در سوریه و تبادل آتش بین اسرائیل و ایران، اعصاب پرتنش منطقه را بیش از پیش متشنج کرده است.
نگرانی‌ها از یک درگیری گسترده‌تر منطقه‌ای، کشورهای اطراف خلیج فارس را که از یک سو با ایران و از سوی دیگر با پادشاهی‌های عربی متحد آمریکا هم‌مرز است و بخش قابل توجهی از عرضه جهانی نفت از آن عبور می‌کند، مضطرب کرده است.
سخنگویان دولت‌های عراق، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین بلافاصله به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند. وزارت امور خارجه ترکیه اعلام کرد که از چنین هشداری اطلاعی ندارد اما چنین پیام‌هایی می‌تواند از طریق کانال‌های دیگر منتقل شود.
روز چهارشنبه، رسانه‌های دولتی ایران گزارش دادند که کویت به ایران اطمینان داده است که هیچ اقدام تهاجمی علیه سایر کشورها از خاک خود را نخواهد پذیرفت.
روسیه، متحد ایران، روز پنجشنبه اعلام کرد که تهدیدات آمریکا مبنی بر حملات نظامی علیه جمهوری اسلامی غیرقابل قبول است و روز جمعه خواستار خویشتن‌داری شد.
یک مقام دوم ایرانی گفت که ایران در تلاش است تا حمایت بیشتری از روسیه جلب کند، اما نسبت به تعهد مسکو به متحد خود تردید دارد. این مقام گفت این موضوع «به پویایی» روابط بین ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بستگی دارد.
پنجره دو ماهه
ترامپ گفته است که توافق بر سر برنامه هسته‌ای ایران را به رویارویی نظامی ترجیح می‌دهد و در ۷ مارس گفت که نامه‌ای به خامنه‌ای نوشته و پیشنهاد مذاکره داده است.
مقام اول ایرانی گفت که دور اول مذاکرات غیرمستقیم می‌تواند شامل میانجی‌گران عمانی باشد که بین هیئت‌های ایرانی و آمریکایی رفت و آمد می‌کنند. خامنه‌ای به عباس عراقچی، وزیر امور خارجه یا معاونش، مجید تخت‌روانچی، اجازه داده است تا در هرگونه مذاکره در مسقط شرکت کنند.
سخنگوی دولت عمان بلافاصله به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد.
با این حال، این مقام معتقد بود که حدود دو ماه فرصت برای توافق وجود دارد و به نگرانی‌هایی اشاره کرد مبنی بر اینکه اسرائیل، دشمن دیرینه ایران، ممکن است در صورت طولانی شدن مذاکرات، حمله خود را آغاز کند و این امر می‌تواند باعث بازگشت خودکار (snap back) تمام تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران شود تا از دستیابی این کشور به سلاح هسته‌ای جلوگیری شود.
ایران مدت‌هاست که تمایل به تولید سلاح هسته‌ای را رد کرده است. با این حال، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل هشدار داده است که ایران غنی‌سازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد را «به طور چشمگیری» تسریع کرده است که به سطح تقریباً ۹۰ درصدی درجه تسلیحاتی نزدیک است.
کشورهای غربی می‌گویند هیچ نیازی به غنی‌سازی اورانیوم تا این سطح بالا تحت هیچ برنامه غیرنظامی وجود ندارد و هیچ کشور دیگری بدون تولید بمب هسته‌ای این کار را انجام نداده است.
در حالی که ایران گفته است در صورتی که هدف رفع نگرانی‌ها در مورد برنامه خود باشد، مذاکره با آمریکا را بررسی خواهد کرد، اما هرگونه مذاکره مستقیم را در زمانی که آمریکا تهدید می‌کند رد کرده و گفته است که برنامه موشکی آن قابل مذاکره نخواهد بود.
علیرضا حاجی‌زاده، یک فرمانده ارشد نظامی ایران از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، روز دوشنبه تلویحاً گفته بود که پایگاه‌های آمریکا در منطقه ممکن است در هر درگیری هدف قرار گیرند.
در سال ۲۰۲۰، ایران پس از ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، در یک حمله موشکی آمریکا در بغداد، پایگاه‌های آمریکا در عراق را هدف قرار داد.