فریدریش مرتس، صدراعظم در انتظار آلمان، با این چشم‌انداز روبروست که حتی پیش از به قدرت رسیدن، مجبور به چرخشی دیگر شود.
پس از وضع تعرفه‌های گسترده دونالد ترامپ - شامل ۲۰ درصد مالیات بر واردات از آلمان و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا - اعتماد پیشین مرتس به ایالات متحده تحت تأثیر قرار گرفته است، زیرا اختلالات تجاری، بهبود سریع اقتصادی را دور از دسترس‌تر می‌کند.
در حالی که مذاکرات ائتلافی بین بلوک محافظه‌کار به رهبری حزب دموکرات مسیحی (CDU) مرتس و سوسیال دموکرات‌های چپ میانه (SPD) درگیر اختلافات بر سر سیاست مالیاتی و مهاجرت است، موضوع تجارت به اجبار در دستور کار قرار گرفته است. گزینه‌های پیش روی او، بازنگری در مخالفت دیرینه‌اش با روابط نزدیک‌تر با چین یا توسعه بازارهای دیگر برای اقتصاد وابسته به صادرات آلمان است.
مسیر پیش روی بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا پرمخاطره است و بر فشار روی مرتس می‌افزاید. او پیش از این با کنار گذاشتن ریاضت مالی از طریق یک بسته هزینه‌ای که صدها میلیارد یورو تأمین مالی بدهی برای دفاع و زیرساخت‌ها را آزاد می‌کند، برخی از رأی‌دهندگان محافظه‌کار را از خود رانده است.
در حالی که رهبر ۶۹ ساله CDU از زمان اعلام تعرفه‌های آمریکا به طرز محسوسی سکوت کرده است، شرکای احتمالی دولت او تصریح کرده‌اند که ادامه اتکا به حسن نیت کاخ سفید گزینه‌ای نیست.
نیلس اشمیت، سخنگوی سیاست خارجی سوسیال دموکرات‌ها، به بلومبرگ گفت: «ترامپ جنگ تجاری آمریکا علیه بقیه جهان را به راه انداخته است.» او خواستار تعرفه‌های تلافی‌جویانه علیه ایالات متحده، تنوع‌بخشی به روابط تجاری و هماهنگی با کانادا و مکزیک و همچنین شرکای آسیایی شد.
قرار بود برنامه متفاوت باشد. مرتس بارها تصریح کرده بود که تحت رهبری او، آلمان موضع سخت‌گیرانه‌تری در قبال چین اتخاذ خواهد کرد و روابط فراآتلانتیک تقویت خواهد شد. اما حمله تعرفه‌ای ترامپ، موضع‌گیری مجدد برنامه‌ریزی شده مرتس را تضعیف می‌کند و این سؤال را مطرح می‌سازد که آلمان صادرات خود را کجا خواهد فروخت.
رابرت هابک، وزیر اقتصاد در حال کناره‌گیری از حزب سبزها، با اشاره به اینکه مرتس توانایی انجام این کار را ندارد، از دولت بعدی خواست تا «مفروضات دهه ۱۹۹۰» را کنار بگذارد.
هابک روز پنجشنبه در برلین گفت: «ما دیگر نمی‌توانیم به دیگران اتکا کنیم که با ما مهربان باشند.» «پذیرش رادیکال واقعیت، پارادایم جدیدی است که دولت جدید باید بر اساس آن عمل کند.»
در حالی که اولاف شولتس، صدراعظم موقت، به سرعت تعرفه‌های ترامپ را «اساساً اشتباه» خواند، مرتس هنوز هیچ اظهارنظر عمومی نکرده است.
همزمان با بیدار شدن آلمان با عدم قطعیت بی‌سابقه در مورد روابط تجاری خود با ایالات متحده، او پستی درباره هلموت کهل، صدراعظم فقید سابق، منتشر کرد که روز پنجشنبه ۹۵ ساله می‌شد.
سخنگویان CDU از اظهارنظر درباره سیاست مرتس در قبال چین خودداری کردند و گفتند که او بر مذاکرات ائتلافی متمرکز است.
در گذشته، تمایل مرتس به ایالات متحده و بی‌اعتمادی او به چین آشکار بوده است. او در یک سخنرانی پیش از انتخابات ۲۳ فوریه، به رهبران تجاری هشدار داد که بیش از حد در معرض این قدرت آسیایی قرار نگیرند.
او به مخاطبان خود، از جمله دنگ هونگ‌بو، سفیر چین، گفت: «تصمیم برای سرمایه‌گذاری در چین، تصمیمی با ریسک بزرگ است.» «اگر این ریسک را می‌پذیرید، به گونه‌ای عمل کنید که اگر مجبور شدید این سرمایه‌گذاری را از یک سال به سال دیگر حذف کنید، کل گروه را به خطر نیندازد.»
به گفته افرادی که در این رویداد حضور داشتند و خواستند نامشان فاش نشود، دنگ ظاهراً عصبانی شد و به سرعت محل را ترک کرد. سفارت چین به درخواست اظهارنظر پاسخ نداد. در آن زمان، وزارت خارجه در پکن از آلمان خواست تا روابط دو کشور را «به طور عینی و منطقی» ببیند.
چند هفته بعد، مرتس ترجیح خود را برای تعامل با ایالات متحده مجدداً تأیید کرد، ظاهراً بدون توجه به اظهارات ترامپ و دولت او که اتحاد فراآتلانتیک را زیر سؤال برده بود.
رهبر CDU در جلسه‌ای که توسط لابی خودروسازان آلمان در اواخر ژانویه برگزار شد، گفت: «من در هفته‌ها و ماه‌های اخیر در این باور خود تقویت شده‌ام که بازار آمریکا، از جمله بازار آمریکای جنوبی، قطعاً پایگاه امنی برای ماست.»
تحت رهبری شولتس، آلمان تلاش کرد تا روابط مثبتی با چین حفظ کند و به جای جداسازی (de-coupling)، خواستار کاهش ریسک (de-risking) شد.
اگرچه چین سال گذشته پایین‌تر از ایالات متحده قرار گرفت و به دومین شریک تجاری بزرگ آلمان تبدیل شد، اما این بیشتر به دلیل کاهش تقاضا از سوی دومین اقتصاد بزرگ جهان بود تا سیاست دولت در برلین.
این موضع سخت‌گیرانه‌تر در سندی منعکس شده است که مبنای مذاکرات ائتلافی در حال انجام در مورد سیاست خارجی آینده آلمان است و خواستار کاهش «وابستگی‌های یک‌جانبه» می‌شود.
محافظه‌کاران به رهبری CDU و SPD در سند سیاستی که توسط بلومبرگ مشاهده شده است، می‌گویند: «چین به یک رقیب سیستمی تبدیل شده است.» «تمایل ما به عناصر مشارکت و رقابت عادلانه به طور فزاینده‌ای کمتر متقابل است، با این حال ما همچنان به دنبال همکاری در جایی هستیم که به نفع ما باشد.»
سند جداگانه‌ای از گروه پارلمانی CDU پتانسیل اختلافات را برجسته می‌کند. این سند موضع سخت‌گیرانه‌تری اتخاذ کرده و غربالگری سرمایه‌گذاری‌های خارجی، انتقال خطوط تولید و تأمین به اروپا و تنوع‌بخشی به روابط تجاری را پیشنهاد می‌کند.
در پشت صحنه، مرتس چین را یک تهدید وجودی برای امنیت آلمان می‌داند و مصمم است که این رابطه را مهار کند. این نشان‌دهنده تغییر بالقوه شدیدی در روابط تجاری است که سال گذشته نزدیک به ۲۴۶ میلیارد یورو (۲۷۱ میلیارد دلار) صادرات و واردات داشت.
همچنین طبق گزارش بوندس‌بانک (بانک مرکزی آلمان)، ۱۰۷ میلیارد یورو سرمایه‌گذاری تجمعی در عملیات چینی توسط شرکت‌هایی از جمله Volkswagen AG، BASF SE و صدها تولیدکننده کوچک‌تر وجود دارد.
موضع مرتس در قبال چین ریشه در زمانی دارد که او از سیاست دور بود. به گفته یکی از شرکت‌کنندگان در یک شام خصوصی اخیر که به دلیل محرمانه بودن بحث خواست نامش فاش نشود، او در طول بیش از یک دهه کار به عنوان وکیل شرکت‌ها، نسبت به شرکای چینی بی‌اعتماد شد.
به گفته یک فرد مطلع از تفکر او، صدراعظم احتمالی در ابتدا امیدوار بود که موضع انتقادی او نسبت به چین به ایجاد رابطه با دولت ترامپ کمک کند. این محافظه‌کار آلمانی بارها آمادگی خود را برای توافق سیاسی با رئیس جمهور ایالات متحده اعلام کرده است.
اکنون، مرتس با رهبری آلمان در یک محیط ژئوپلیتیکی مواجه است که از اعتقادات او فاصله گرفته و کشور را تحت فشار قرار داده است.
الکساندر دوبرینت از حزب خواهر باواریایی CDU، یعنی CSU، یکی از معدود محافظه‌کاران ارشدی بود که به طور علنی درباره رگبار تعرفه‌ای ترامپ اظهارنظر کرد.
دوبرینت به خبرنگاران در برلین گفت: «این امر روابط تجاری در سراسر جهان را تحت فشار قرار خواهد داد» و افزود که «رشد پایدار» برای آلمان کلیدی است.
او افزود: «در این صورت ما همچنین می‌توانیم در برابر تهدیدهای ناشی از ایالات متحده مقاومت کنیم.» «اما این وظیفه اکنون حتی بزرگ‌تر شده است.»
— با همکاری کمیل کوالچه و کریستوف راوالد