واکنش معترضان ضد یون پس از رأی دادگاه قانون اساسی در سئول در روز جمعه © پدرو پاردو/خبرگزاری فرانسه از طریق گتی ایمجز
واکنش معترضان ضد یون پس از رأی دادگاه قانون اساسی در سئول در روز جمعه © پدرو پاردو/خبرگزاری فرانسه از طریق گتی ایمجز

رئیس‌جمهور کره جنوبی به دلیل تلاش برای برقراری حکومت نظامی برکنار شد

تلاش نافرجام یون سوک یول برای اعمال حکومت نظامی بحران سیاسی ایجاد کرد

رئیس‌جمهور کره جنوبی برکنار شد

یون سوک یول، رئیس‌جمهور کره جنوبی، چهار ماه پس از آنکه تلاش نافرجام و کوتاه‌مدتش برای برقراری حکومت نظامی بحرانی سیاسی و طولانی‌مدت را رقم زد، از مقام خود برکنار شد.

دادگاه قانون اساسی روز جمعه با رأی قاطع اعلام کرد که رأی پارلمان به استیضاح یون در سال گذشته به دلیل تلاش ناکام وی برای قبضه قدرت را تأیید می‌کند؛ بدین ترتیب، او از مقام خود خلع و ریاست جمهوری‌اش کمتر از سه سال پس از آغاز دوره پنج ساله‌اش پایان یافت.

انتخابات ریاست جمهوری ظرف ۶۰ روز برگزار خواهد شد. هان دوک-سو، منصوب یون و تکنوکرات باسابقه، تا آن زمان به عنوان رئیس‌جمهور موقت خدمت خواهد کرد.

اقدام این دادستان سابق تندرو برای برقراری حکومت نظامی در ماه دسامبر، شدیدترین بحران سیاسی کره جنوبی از زمان گذار این کشور به دموکراسی در اواخر دهه ۱۹۸۰ را برانگیخت و منجر به تعلیق و بازداشت بعدی او به اتهام جنایی شورش شد.

یون در ماه فوریه به دادگاه قانون اساسی گفت که فرمان شبانه حکومت نظامی و تصمیمش برای اعزام نیرو برای یورش به پارلمان کشور برای «هشدار به مردم» در مورد «شرارت» اپوزیسیون چپ‌گرا ضروری بوده است.

اما مون هیونگ-بائه، رئیس موقت دادگاه، صبح جمعه هنگام اعلام رأی دادگاه گفت که یون «اصول اساسی یک کشور دموکراتیک را نقض کرده است».

مون توضیح داد که چگونه یون در تلاش برای جلوگیری از رأی مخالف نمایندگان به فرمان حکومت نظامی‌اش، سربازانی را به مجلس ملی فرستاد با دستور «شکستن در و بیرون کشیدن نمایندگان».

مون گفت که وزیر دفاع یون همچنین به سرویس‌های ضداطلاعات دستور داده بود تا موقعیت مکانی رئیس مجلس ملی و رهبران احزاب اصلی سیاسی - از جمله حزب خود یون - را در شب صدور فرمان حکومت نظامی به عنوان مقدمه‌ای برای دستگیری آنها رصد کنند.

مون افزود مقامات نظامی همچنین به طور غیرقانونی سیستم‌های کامپیوتری کمیسیون انتخابات را بازرسی کرده و موقعیت مکانی اعضای ارشد قوه قضائیه، از جمله رئیس سابق دیوان عالی کشور را زیر نظر داشتند.

مون گفت: «[یون] نیروهای نظامی و پلیس را برای از بین بردن اقتدار نهادهای قانون اساسی بسیج کرد و حقوق اساسی مردم را نقض نمود. با این کار، او وظیفه خود مبنی بر پاسداری از قانون اساسی را رها کرد و به اعتماد مردم کره به‌شدت خیانت ورزید.»

یون ساعاتی پس از اعلام رأی دادگاه در بیانیه‌ای گفت: «عمیقاً از همه شما که علی‌رغم کاستی‌های فراوانم از من حمایت و مرا تشویق کردید، سپاسگزارم.»

وی افزود: «بسیار متأسف و پشیمانم که نتوانستم انتظارات شما را برآورده کنم. همواره برای جمهوری کره و شهروندانش دعا خواهم کرد.»

رئیس‌جمهور سابق همچنان با اتهامات جنایی جداگانه شورش روبروست. او هرگونه تخلفی را انکار می‌کند.

این رأی تاریخی، که دومین بار در کمتر از یک دهه است که رئیس‌جمهور کره جنوبی استیضاح و برکنار می‌شود، در حالی صادر می‌شود که چهارمین اقتصاد بزرگ آسیا با رشد کند اقتصادی و تعمیق شکاف سیاسی دست و پنجه نرم می‌کند.

با توجه به تشدید تنش‌ها در ماه‌های اخیر و خشونت در برخی تظاهرات طرفداران یون، حضور پلیس در خیابان‌های سئول در روز جمعه سنگین بود.

این رأی با تشویق بلند تظاهرکنندگان ضد یون که بیرون دادگاه جمع شده بودند، روبرو شد. آن ایونگ-سو، بازنشسته ۷۲ ساله، گفت: «امیدی برای این کشور وجود دارد زیرا ما یک دیکتاتور را سرنگون کردیم و رهبر جدیدی انتخاب خواهیم کرد. مردم زندگی بهتری خواهند داشت.»

اما کیم یونگ-کیو، بازنشسته ۶۱ ساله و حامی یون، دادگاه را «سیاسی‌زده» و رأی آن را «غیرمنطقی» توصیف کرد.

او گفت: «من به اعتراض برای کشورمان ادامه خواهم داد. یون باید در خط مقدم تلاش‌های ما برای بیرون راندن نیروهای ضد دولتی باشد.»

در نزدیکی دادگاه، برخی از حامیان یون خودروهای پلیس را تخریب کردند، در حالی که دیگران شعارهای تهدید به مرگ علیه لی جائه-میونگ، رهبر حزب دموکراتیک چپ‌گرای اپوزیسیون و پیشتاز رقابت برای جانشینی یون، سر دادند.

لی در بیانیه‌ای این رأی را «آغازی نو برای کره» توصیف کرد.

جونگ چونگ-رائه، رئیس کمیته استیضاح مجلس ملی که تحت کنترل اپوزیسیون است، این حکم را «پیروزی برای قانون اساسی، دموکراسی و مردم» خواند.

کوون یونگ-سه، رهبر موقت حزب محافظه‌کار قدرت مردم یون، گفت که حزب قدرت مردم این حکم را می‌پذیرد و او «صمیمانه از مردم عذرخواهی می‌کند».

یون گاپ-گون، وکیل یون، بیرون دادگاه به خبرنگاران گفت که از این حکم که به نظرش «چیزی بیش از یک تصمیم سیاسی نیست»، «عمیقاً متأسف» است.

تحلیلگران خاطرنشان کردند که آشفتگی سیاسی به دوران دشواری برای کره جنوبی افزوده است.

سئول برای تأثیر اقتصادی سیاست‌های تجاری حمایت‌گرایانه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، آماده می‌شود. همچنین نگرانی‌هایی در مورد تعهد دولت ترامپ به بازدارندگی در برابر تجاوز کره شمالی وجود دارد، زیرا رئیس‌جمهور آمریکا علناً به تعامل دیپلماتیک مجدد با پیونگ‌یانگ فکر می‌کند.

هان، رئیس‌جمهور موقت، گفت: «ما تمام تلاش خود را برای جلوگیری از هرگونه اختلال در حوزه‌هایی مانند تجارت و دفاع، حفظ نظم عمومی و آمادگی کامل برای انواع بلایا به کار خواهیم گرفت.»