امنیت در بندر؟ عکس: IMAGO
امنیت در بندر؟ عکس: IMAGO

روسیه در مذاکرات آتش‌بس اوکراین به دنبال خرید زمان است

یک توافق در دریای سیاه به محض اعلام توسط آمریکا شروع به فروپاشی می‌کند

به گفته منابع اطلاعاتی آمریکا، ولادیمیر پوتین و ولودیمیر زلنسکی شاید مایل به صحبت درباره پایان دادن به جنگ خود باشند، اما آماده توقف جنگ نیستند. در ارزیابی سالانه تهدیدات توسط ۱۸ سازمان اطلاعاتی آمریکا که در March 25th منتشر شد، نتیجه‌گیری شده است: «هر دو رهبر در حال حاضر احتمالاً هنوز خطرات یک جنگ طولانی‌تر را کمتر از خطرات یک توافق ناخوشایند می‌بینند.»

این موضوع کمک می‌کند تا توضیح دهیم چرا وعده رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ بین روسیه و اوکراین (در عرض یک روز، همانطور که قبلاً می‌گفت) دشوار به نظر می‌رسد. مقامات او می‌گویند که به نتایج «حماسی» دست یافته‌اند. در واقع، با هر دور دیپلماسی رفت و برگشتی، توافق در حال تضعیف شدن است. به نظر می‌رسد روسیه قصد دارد در هر مرحله و همزمان با پیشروی کند نیروهایش، شرایطی را تحمیل کند.

پیشرفت‌های تاکنون را در نظر بگیرید. در March 11th، آمریکا و اوکراین یک آتش‌بس ۳۰ روزه فوری و بدون قید و شرط را پیشنهاد کردند. در March 18th، روسیه آن را به توقف حملات هوایی به زیرساخت‌های انرژی و کشتیرانی در دریای سیاه محدود کرد و قرار شد جزئیات آن مشخص شود. در March 25th، آمریکا از توافقی برای «تضمین ناوبری ایمن» خبر داد، اما بلافاصله با تردید مواجه شد. روسیه اصرار داشت که این توافق تا زمانی که یک بانک دولتی روسیه دوباره به سیستم پرداخت سوئیفت متصل نشود، اجرا نخواهد شد. اتحادیه اروپا نیز به نوبه خود اعلام کرد که این اتفاق تا زمان خروج روسیه از اوکراین رخ نخواهد داد (دفتر مرکزی سوئیفت در بلژیک است).

در هر صورت، توافق دریای سیاه تنها مشکل کوچکی را کاهش می‌دهد. تحریم‌های غربی از قبل صادرات مواد غذایی و کود روسیه را مستثنی کرده‌اند. و اوکراین قبلاً با عقب راندن نیروی دریایی روسیه و ارسال محموله‌ها از طریق آب‌های سرزمینی کشورهای دوست، کریدور تجاری دریایی خود را بازگشایی کرده است. در بهترین حالت، اگر این توافق از حملات به بنادر جلوگیری کند، تأسیسات در میکولائیف، بندری در اوکراین، می‌توانند بازگشایی شوند و نرخ بیمه ممکن است کمی کاهش یابد. روسیه نیز ممکن است از شرایط آسان‌تری برای صادرات برخوردار شود.

مقامات اوکراینی و اروپایی نگرانند که آمریکا بدون گرفتن امتیازات واقعی از روسیه، به سمت کاهش تحریم‌ها حرکت می‌کند. بیانیه کاخ سفید وعده داده است که «به بازگرداندن دسترسی روسیه به بازار جهانی برای صادرات محصولات کشاورزی و کود، کاهش هزینه‌های بیمه دریایی، و افزایش دسترسی به بنادر و سیستم‌های پرداخت برای چنین معاملاتی کمک خواهد کرد».

به نظر می‌رسد حامیان کرملین در واشنگتن دست بالا را دارند. سیاست چماق عمدتاً علیه اوکراین به کار رفته است، که برای مدتی از جریان تسلیحات و اطلاعات آمریکا محروم بود. به روسیه عمدتاً امتیازاتی پیشنهاد می‌شود: آمریکایی‌ها از به رسمیت شناختن الحاق قلمرو توسط روسیه و رد عضویت اوکراین در ناتو یا ارائه تضمین‌های امنیتی به آن صحبت می‌کنند. مقامات در حال تهیه گزینه‌هایی برای لغو تحریم‌ها هستند.

در مصاحبه‌ای روشنگرانه در March 21st، استیو ویتکاف، نماینده آمریکا در امور اوکراین، گفت که او نه تنها به دنبال پایان جنگ بلکه به دنبال یک پیمان ژئوپلیتیکی جدید با روسیه است. این پیمان شامل همکاری در تولید نفت و گاز در قطب شمال، صادرات گاز طبیعی مایع، هوش مصنوعی و مدیریت ایران خواهد بود. او پرسید: «چه کسی نمی‌خواهد جهانی این‌چنین را ببیند؟» او کشورهای اروپایی را به دلیل عجله برای تسلیح اوکراین و تقویت دفاعی خود، در تلاش برای «شبیه وینستون چرچیل بودن» به سخره گرفت. او ادعا کرد که ترس از حمله روسیه به بقیه اروپا «مضحک» است.

همزمان با ادامه مذاکرات، روسیه تلاش می‌کند آقای ترامپ را متقاعد کند که نگرانی‌های اوکراین و اروپا را نادیده بگیرد و به دنبال یک معامله بزرگ باشد. اوکراین نیز به نوبه خود می‌خواهد ثابت کند که روسیه با سوء نیت مذاکره می‌کند، به این امید که آقای ترامپ علیه کرملین موضع بگیرد. در مصاحبه‌ای با نیوزمکس تی‌وی در March 25th، آقای ترامپ پذیرفت که پوتین ممکن است در حال وقت‌کشی باشد اما نگران به نظر نمی‌رسید. «ممکن است آنها در حال تعلل باشند. من خودم در طول سال‌ها این کار را کرده‌ام، می‌دانید.» با این حال، او مطمئن بود که هم روسیه و هم اوکراین «دوست دارند این [جنگ] پایان یابد».

مقامات آمریکایی امیدوارند که در ۱۰۰ روز اول ریاست جمهوری آقای ترامپ به آتش‌بس دست یابند. خطر این است که یک توافق عجولانه به معنای رها کردن اوکراین و تسلیم شدن در برابر روسیه باشد. همانطور که جاسوسان آمریکا می‌گویند، آقای پوتین دلایل خوبی برای خرید زمان دارد، زیرا «روندهای مثبت در میدان نبرد امکان مقداری صبر استراتژیک را فراهم می‌کند.» آقای زلنسکی نگران است که یک توافق بد «باعث واکنش شدید داخلی و ناامنی در آینده شود».