ایهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، معتقد است که اسرائیل باید مشروعیت دولت موقت سوریه را به رسمیت بشناسد و در مصاحبه‌ای با المانیتور گفت که معتقد است دو کشور باید گفتگو را آغاز کنند.
ایهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، از دولت می‌خواهد که با دولت جدید سوریه ارتباط برقرار کند و گفتگو را آغاز کند و می‌گوید اسرائیل باید به دنبال آرامش و همچنین تفاهمات امنیتی در کوتاه‌مدت و یک پیمان صلح با دمشق در بلندمدت باشد.
اولمرت در مصاحبه‌ای با المانیتور در پاریس گفت که اسرائیل باید به احمد شریعه، رهبر موقت سوریه، این پیام را بدهد "که ما آماده گفتگو هستیم." نخست‌وزیر پیشین تاکید کرد که دستیابی به تفاهم با سوریه می‌تواند راه را برای مذاکرات صلح بین اسرائیل و لبنان نیز هموار کند.
این مصاحبه در حالی انجام شد که درگیری‌های مرگبار در آخر هفته گذشته بین شبه‌نظامیان وابسته به بشار اسد، رئیس‌جمهور برکنارشده سوریه، و نیروهای دولت انتقالی رخ داد. ناظران جنگ گفتند که بیش از 1000 غیرنظامی کشته شدند که اکثریت آنها علوی بودند. گیدئون سعار، وزیر امور خارجه اسرائیل، روز دوشنبه گفت که با وجود پوشیدن کت و شلوار، ترکیب دولت شریعه "همچنان جهادی است." وی در همان روز گفت که اسرائیل "مصمم است از وقوع آنچه در این آخر هفته در سوریه شاهد بودیم در مرزهای خود جلوگیری کند" و افزود: "ما اجازه نخواهیم داد که یک تهدید جهادی در مرز ما با سوریه شکل بگیرد."
در دوران اسد، اسرائیل بارها مواضع حزب‌الله و ایران را در داخل سوریه هدف قرار داده بود. از آنجایی که مرز اسرائیل و سوریه نسبتاً آرام بود، مواضع ارتش سوریه معمولاً اهداف اسرائیلی نبودند. با این حال، رهبری نظامی و سیاسی اسرائیل همچنان نسبت به دولت جدید به رهبری هیئت تحریر الشام، یک گروه جهادی که زمانی با القاعده مرتبط بود، بسیار محتاط است.
در 8 دسامبر، اندکی پس از سرنگونی رژیم اسد، نیروهای اسرائیلی وارد سوریه شدند و کنترل منطقه حائل 1974 و سمت سوری کوه حرمون را به دست گرفتند. اسرائیل کاتز، وزیر دفاع، روز سه‌شنبه گفت که اسرائیل برای "اطمینان از اینکه تمام منطقه امنیتی در جنوب سوریه غیرنظامی و عاری از سلاح و تهدید است" به طور نامحدود در این منطقه خواهد ماند.
اسرائیل بارها به شریعه هشدار داده است که به جامعه دروزی که اسرائیل آنها را متحد خود می‌داند، حمله نکند. اسرائیل در طول سال‌ها با جوامع دروزی و کرد در سوریه ارتباط داشته و این گروه‌های اقلیت را شرکای طبیعی علیه گروه‌های اسلام‌گرا می‌دانست.
اولمرت با اذعان به نگرانی‌های امنیتی مشروع اسرائیل، استدلال می‌کند که رهبری اسرائیل یک فرصت تاریخی برای تغییر روابط با سوریه را از دست می‌دهد. اگرچه آغاز مذاکرات صلح با سوریه ممکن است زودرس باشد، اولمرت پیشنهاد کرد که دولت اسرائیل باید به دنبال نوعی همزیستی مسالمت‌آمیز با همسایه شمال شرقی خود باشد.
اولمرت گفت: "اتخاذ اقدامات غیرتحریک‌آمیز برای به رسمیت شناختن مشروعیت رژیم جدید سوریه، در را برای تفاهمات آرام، حداقل در مرحله اول، باز می‌کند. برای شروع، می‌توانیم مرزی آرام و امن با سوریه داشته باشیم." نخست‌وزیر پیشین از رهبران اسرائیلی خواست تا مشروعیت دولت شریعه را به رسمیت بشناسند و گفت که آنها باید با دولت موقت سوریه وارد گفتگو شوند. شریعه از زمان سرنگونی اسد گفته است که دولتش به دنبال رویارویی با اسرائیل نیست. شریعه این هفته گفت: "ما از همان ابتدا اعلام کرده‌ایم که سوریه تهدیدی برای هیچ دولتی در منطقه یا جهان نخواهد بود."
وی استدلال کرد که دستیابی به تفاهمات آرام می‌تواند بعداً منجر به تغییری اساسی در روابط اسرائیل با سوریه شود و افزود: "هدف نهایی ما می‌تواند و باید صلح باشد." اولمرت گفت که جامعه بین‌المللی و اسرائیل باید به شریعه اجازه دهند و او را تشویق کنند تا دولت خود را تثبیت کند. وی افزود: "تکیه بر همکاری با اسرائیل می‌تواند لایه تعیین‌کننده‌ای در توانایی شریعه برای ایجاد یک رژیم باثبات در سوریه شود."
اولمرت بین سال‌های 2006 تا 2009 به عنوان نخست‌وزیر اسرائیل خدمت کرد و بر آغاز جنگ دوم لبنان در سال 2006 پس از ربودن و کشته شدن دو سرباز اسرائیلی توسط حزب‌الله نظارت داشت. در سپتامبر 2007، او به نیروی هوایی اسرائیل دستور داد تا به سایت هسته‌ای سوریه که در دیرالزور در حال ساخت بود، حمله کند.
در سال 2008، پس از کنفرانس آناپولیس خاورمیانه، اولمرت مذاکرات مستقیمی را با محمود عباس، رئیس‌جمهور فلسطین، آغاز کرد و طرحی بی‌سابقه برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطین ارائه کرد. اندکی پس از آن، اولمرت موافقت کرد که در مذاکرات صلح با میانجیگری ترکیه با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، شرکت کند. با استعفای او، مذاکرات با سوریه متوقف شد.
هموار کردن راه برای عادی سازی روابط با لبنان؟
اولمرت معتقد است که بهبود روابط با سوریه می‌تواند چشم‌انداز دستیابی به آشتی با لبنان را نیز افزایش دهد، اکنون که حزب‌الله، نیابتی ایران، در آنجا به میزان قابل توجهی تضعیف شده است.
اولمرت گفت: "سوریه در طول سال‌ها به ایستگاهی بین لبنان و ایران تبدیل شده بود و این امر تا حد زیادی بر روابط ما با لبنان تأثیر گذاشت. با خروج رژیم اسد از صحنه و با رهبری جدید در لبنان، موازنه قوا در کل منطقه در حال تغییر است و اسرائیل باید از این مزیت استفاده کند."
اولمرت همچنین از جامعه بین‌المللی، به ویژه فرانسه، خواست تا در کنار واشنگتن، گفتگوها بین اسرائیل و سوریه را تسهیل کند و تلاش‌های پاریس برای پیشبرد گفتگوها بین اسرائیل و لبنان.
در حالی که اختلافات ارضی لبنان با اسرائیل به 13 نقطه خاص در امتداد مرز محدود می‌شود، اسرائیل و سوریه بر سر وضعیت کل بلندی‌های جولان که در سال 1981 توسط اسرائیل ضمیمه شد، اختلاف نظر دارند. از 1800 کیلومتر مربع این منطقه، 1200 کیلومتر مربع تحت کنترل اسرائیل است و 53000 اسرائیلی در آن زندگی می‌کنند.
کوه حرمون نیز یک سایت استراتژیک بسیار مهم برای ارتش اسرائیل است، زیرا مشرف به کل شمال اسرائیل است. در طول مذاکرات سال 2008 بین اسرائیل و سوریه، اسد گفت که اسرائیل موافقت کرده است در ازای صلح از این قلمرو خارج شود، که اولمرت نه تأیید و نه تکذیب کرد.
اولمرت اعتراف کرد که حل مسئله بلندی‌های جولان دشوارتر از مناطق مورد مناقشه با لبنان خواهد بود، اما اصرار داشت که این امکان وجود دارد. "اگر اسد در آخرین لحظه عقب‌نشینی نمی‌کرد، معتقدم می‌توانستیم با سوریه به توافق برسیم. به همین دلیل است که اکنون می‌گویم غیرممکن نیست. برای مثال، می‌توانیم توافقی داشته باشیم که حاکمیت سوریه بر بلندی‌های جولان را به رسمیت بشناسد، اما اسرائیل عملاً بر آن حکومت کند، نوعی توافق اجاره در چارچوب یک پیمان صلح."