انویدیا فراتر از دیپ‌سیک و تعرفه‌ها، فصل بعدی هوش مصنوعی را می‌نگرد
هیچ‌کس به اندازه جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، از رونق هوش مصنوعی سود نبرده است. با وجود نشانه‌های نگران‌کننده پیش رو، او در تلاش است تا این دوران خوب را طولانی‌تر کند.
در یک دوشنبه در اواسط ژانویه، جنسن هوانگ مهمانی‌ای برای جمعی از مدیران حوزه بهداشت و درمان و فناوری در سان فرانسیسکو برگزار کرد. حدود 400 مهمان اتاق طلایی مجلل هتل فیرمونت را پر کردند، و مدیرعامل انویدیا (Nvidia Corp.)، با کت چرمی مشکی همیشگی‌اش، مشغول اجرای لطیفه‌های باباپسند با موضوع فناوری شد. او پرسید: «به رباتی که بهتر از شما قرص‌هایتان را پیدا می‌کند چه می‌گویید؟» و خودش پاسخ داد: «کشف دارو به کمک کامپیوتر!» شب ادامه یافت، و هوانگ حداقل دو لیوان شراب قرمز، کمی نوشیدنی قوی‌تر، و -مایه تفریح بسیاری از حاضران- چیزهایی گفت که نباید می‌گفت. هوانگ، پاتریک کالیسون، مدیرعامل شرکت Stripe Inc. و فارغ‌التحصیل انصرافی مؤسسه فناوری ماساچوست (Massachusetts Institute of Technology) را دست انداخت که به اندازه همسرش باهوش نیست، و به آری بوسبیب، مدیرعامل ارائه‌دهنده نرم‌افزارهای بهداشتی و درمانی Iqvia Inc. گفت که نام شرکتش شبیه این است که «پای کیبورد خوابت برده و بعد همان‌طوری آن را ارسال کرده‌ای.»
کسانی که هوانگ را می‌شناسند این سبک را تشخیص می‌دهند: مطمئن به خود، کمی بی‌ریا و به اندازه کافی احمقانه که یا جذاب به نظر برسد یا خجالت‌آور. البته یک چیز کلیدی تغییر کرده است: اندازه مخاطبان. رونق هوش مصنوعی، انویدیا را به یک شرکت چند تریلیون دلاری تبدیل کرده است، حتی اگر هنوز نامی آشنا نباشد. (در مورد نحوه تلفظ این نام اتفاق نظری وجود ندارد. دستورالعمل‌های رسمی برند انویدیا پیشنهاد می‌کنند که هجای اول «en» تلفظ شود، اما برخی هنوز از «in» یا حتی «nuh» استفاده می‌کنند که به وضوح اشتباه است.) با این حال، انویدیا نیرویی انکارناپذیر در فناوری جهانی است. هوانگ -که اکنون طبق شاخص میلیاردرهای بلومبرگ پانزدهمین فرد ثروتمند جهان است- دائماً در سفر است و برای انویدیا و هوش مصنوعی تبلیغ می‌کند. گروه‌های بزرگ مطبوعاتی مستند کرده‌اند که او در یک بازار شبانه در تایپه نودل می‌خورد. او نوزادان را در آغوش گرفته و بی‌شمار امضا داده است، اولین پرتاب‌ها را در بازی‌های لیگ برتر بیسبال انجام داده است، جمعیت حاضر در کنفرانس‌های فناوری را رهبری کرده است، در صحنه با مدیران عامل گلدمن ساکس (Goldman Sachs)، متا پلتفرم (Meta Platforms) و Salesforce ظاهر شده است، و به طور خصوصی در کاخ سفید با رئیس‌جمهور دونالد ترامپ گپ زده است.
تمایل هوانگ، حتی زمانی که دور از دفتر است و به طور محسوسی سرخوش است، این است که همیشه در حال بستن قرار باشد. در فیرمونت، او ابتدا با یک متلک ملایم شروع می‌کرد و سپس با یک پیشنهاد سنجیده ادامه می‌داد. او به جیکوب تایسن، مدیرعامل شرکت بیوتکنولوژی Illumina Inc.، به خاطر طاس بودنش متلک انداخت، سپس Illumina را به خاطر استفاده از واحدهای پردازش گرافیکی (GPU) انویدیا، که به گفته او فرآیند تعیین توالی ژن را تسریع می‌کند، تحسین کرد. هوانگ پس از دست انداختن کریستینا زورن، مدیر ارشد اداری کلینیک مایو (Mayo Clinic)، به خاطر دست کشیدن از تحصیل در رشته جانورشناسی برای وکیل شدن، لاف زد که تراشه‌ها و نرم‌افزارهای انویدیا به این مرکز پزشکی کمک می‌کنند تا هوش مصنوعی‌ای ایجاد کند که بتواند تشخیص ارائه دهد. او پیشنهاد کرد که شاید دیگران نیز بخواهند ابزار مشابهی داشته باشند.
تور جهانی هوانگ ظاهری شبیه به دور افتخار دارد، اما اضطراب آشکاری نیز در آن وجود دارد. او به خوبی می‌داند که اقبال شرکت‌ها می‌تواند تغییر کند، و دیده است که این اتفاق با سرعتی بی‌رحمانه در صنعت نیمه‌رسانا رخ می‌دهد. شرکت‌های زیرساخت فناوری سابقه‌ای از رونق و رکود دارند، زیرا محصولاتشان اغلب به کالا تبدیل می‌شوند. لحظه به ظاهر تقاضای بی‌پایان برای تراشه‌های GPU انویدیا -مغز سیستم‌های هوش مصنوعی مدرن- از سوی بزرگ‌ترین شرکت‌های رایانش ابری جهان، تا ابد ادامه نخواهد داشت، و هوانگ مصمم است تا در حالی که موقعیت کنونی‌اش قوی است، جای پای جدیدی برای خود دست و پا کند.
عوامل زیادی وجود دارند که تهدید می‌کنند سرعت انویدیا را کاهش دهند. رقبا به دنبال پایین آوردن قیمت آن هستند، بزرگ‌ترین مشتریانش در تلاشند تا تراشه‌های هوش مصنوعی خود را بسازند، و جنگ‌های تجاری ترامپ اوضاع را به طرق مختلف پیچیده می‌کند. بیشتر GPUهای انویدیا در تایوان تولید می‌شوند و سپس به سراسر جهان ارسال می‌شوند، بنابراین به ویژه در برابر تعرفه‌ها آسیب‌پذیر هستند. از آنجایی که چین بزرگ‌ترین بازار تراشه‌ها در جهان است، تعیینات ویژه امنیت ملی که فروش را محدود می‌کنند نیز به طور ویژه‌ای تهدیدکننده هستند.
نگران‌کننده‌تر این است که برخی از سرمایه‌گذاران نگران این هستند که رونق هوش مصنوعی به اوج خود رسیده باشد. دو هفته پس از رویداد درهای بسته هوانگ، جهان به یک مدل هوش مصنوعی ساخت چین به نام DeepSeek-R1 خیره شد که توسعه‌دهنده آن می‌گوید تقریباً به اندازه هر چیز دیگری در بازار قدرتمند است، در حالی که ادعا می‌کند این مدل با کسری از هزینه مدل‌های آمریکایی آموزش داده شده است. انویدیا در یک روز تقریباً 600 میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داد، که بزرگ‌ترین سقوط برای هر شرکتی در تاریخ بود.
هنوز سهام به حالت قبل برنگشته است. در 26 فوریه، انویدیا درآمد و سود سه ماهه خود را منتشر کرد که فراتر از انتظارات بود و پیش‌بینی فروش صعودی برای سه ماهه جاری ارائه داد. در یک کنفرانس تلفنی با سرمایه‌گذاران در همان روز، هوانگ توضیح داد که چگونه مدل‌هایی مانند DeepSeek می‌توانند با افزایش کل میزان محاسبات هوش مصنوعی، نیاز به تراشه‌های انویدیا را افزایش دهند. با این وجود، قیمت سهام آن کاهش یافت -سپس در هفته بعد با ادامه طرح‌های تعرفه‌ای ترامپ، کاهش بیشتری یافت. برای اولین بار از زمان معرفی ChatGPT، که به تراشه‌های انویدیا متکی است، شکاک بودن نسبت به انویدیا چندان هم دیوانگی به نظر نمی‌رسد.
فرصت بزرگ بعدی برای هوانگ برای فروش داستان خود، هفته آینده فرا می‌رسد، زمانی که کنفرانس سالانه انویدیا مرکز شهر سن خوزه، کالیفرنیا را تسخیر می‌کند و میزبان شرکای تجاری، استارت‌آپ‌ها و سایر تماشاگران است. حدود 900 شرکت در طول این رویداد شش روزه، در مورد استفاده خود از فناوری انویدیا ارائه خواهند داد یا در فعالیت‌ها شرکت خواهند کرد. انتظار می‌رود هوانگ در یک سخنرانی اصلی، خطوط کلی مسیرهای زیادی را که انویدیا را در جستجوی مرز بعدی در هوش مصنوعی به آنها هدایت می‌کند، ترسیم کند.
این شرکت از در دسترس قرار دادن هوانگ برای این مقاله خودداری کرد، اما مصاحبه‌ها با مدیران و شرکای تجاری او نشان می‌دهد که او حس بی‌تابی شدیدی را در انویدیا برانگیخته است. پس از یک دوره رونق ساخت‌وساز چند ساله در زیرساخت‌های هوش مصنوعی، او مشتاق است تا برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی را ببیند که فراتر از صنعت فناوری اهمیت داشته باشند. همانطور که هوانگ به هر کسی که گوش کند خواهد گفت، انویدیا نه تنها تراشه‌ها، بلکه نرم‌افزاری را می‌سازد که آنها را تغذیه می‌کند، و همچنین خدماتی که می‌توانند از آنها در دنیای واقعی استفاده کنند. او معتقد است که چشم‌انداز درازمدت این شرکت در توانایی‌اش در کمک به دیگران برای حل بزرگ‌ترین مشکلاتشان نهفته است.
در ماه ژانویه، این شرکت با شرکت داروسازی آسترازنکا (AstraZeneca) برای توسعه مدل‌های هوش مصنوعی فروشنده‌ای که به تحقیقات و توسعه دارو سرعت می‌بخشد، همکاری کرد. هوانگ در یک بیانیه اعلام کرد: «هوش مصنوعی شتاب‌دهنده نهایی علم است، و من از شراکت با آسترازنکا برای پیشبرد آرزوهای آنها در زمینه اختراع دارو و بهبود مراقبت از بیمار هیجان‌زده هستم.» انویدیا اعلام کرده است که سخت در تلاش است تا با آژانس‌های دولتی در سراسر جهان برای ایجاد مدل‌های آب و هوایی و پیش‌بینی فجایع همکاری کند. این شرکت در حال همکاری با شرکت‌های لجستیکی برای ساخت روبات‌هایی است که قادر به جابجایی و مرتب‌سازی کالاها در انبارها باشند، با تولیدکنندگان برای انجام بازرسی بصری، و با اپراتورهای مخابراتی برای افزایش سرعت شبکه‌های 5G است.
مسئله فقط ایجاد موارد استفاده جدید نیست. انویدیا امیدوار است که با توسعه نرم‌افزاری که GPUهای خود را اجرا می‌کند، قدرت بیشتری به دست آورد. برای سال‌ها، این شرکت از CUDA، یک رابط برنامه‌نویسی متعلق به خود، برای ایجاد یک موقعیت پیشرو در نرم‌افزار هوش مصنوعی استفاده کرده است. اما برخی در صنعت فناوری از نحوه استفاده انویدیا از CUDA برای دفاع از سهم بازار خود شکایت دارند، و آن را به یک تاکتیک «محافظت از قلعه» تشبیه می‌کنند. با این حال، هوانگ تاکید می‌کند که CUDA باز است و قصد دارد به همین منوال باقی بماند.
زمانی که از هوانگ در کنفرانسی پرسیده شد که آیا نگران این است که جنگ تجاری دولت ترامپ پیشرفت تکنولوژیکی چین را تسریع کند و انویدیا را در موقعیت نامناسبی قرار دهد، او در پاسخ گفت که به چنین نتیجه‌گیری نرسیده است. هوانگ گفت که انویدیا «گزینه‌های بسیار، بسیار خوبی» برای مشتریان چینی خود دارد که با قوانین صادراتی ایالات متحده مطابقت دارد. او بعداً ادعا کرد که «هر شرکتی در چین با انویدیا شریک است» و افزود: «ما به طور جدی در آنجا حمایت می‌شویم.»
به نظر می‌رسد هوانگ دو دلیل برای این خوش‌بینی داشته باشد. یکی این است که مشتریان انویدیا برای تطبیق محصولات به روز شده و اغلب کم‌قدرت‌تری که توسط مقررات صادراتی ایجاد شده‌اند، خلاقیت زیادی نشان داده‌اند. او در یک کنفرانس تلفنی با تحلیلگران ادعا کرد که چین حتی «تخصص جدیدی در بازاریابی نرم‌افزار» ایجاد کرده است که به او اجازه می‌دهد تا عملکرد دستگاه‌های انویدیا را افزایش دهد. هوانگ گفت: «بنابراین با هم، ما قادر به ارائه راه حل‌هایی برای مشتریان خود هستیم که از بسیاری جهات فراتر از حد تصوری است.»
او ممکن است یک دلیل دیگر هم برای خوش‌بینی داشته باشد که نمی‌تواند آن را به اشتراک بگذارد. در واقعیت، مقامات دولت ترامپ تمایلی به بستن کامل درها به روی انویدیا نشان نداده‌اند و هرگونه مانع جدید تقریباً همیشه با معافیت‌هایی همراه بوده است. ماه گذشته، رویترز گزارش داد که انویدیا مجوز فروش یک تراشه هوش مصنوعی به چین را با مشخصات اصلاح شده دریافت کرده است.
به طور خلاصه، هوانگ خود را در یک تضاد می‌بیند. از یک سو، او باید بزرگ‌ترین سهامداران خود را متقاعد کند که شرکتش یک طرح عالی برای ادامه افزایش عملکرد مالی با فروش تراشه‌ها و نرم‌افزارهای بیشتر دارد. از سوی دیگر، او باید دولت ایالات متحده را متقاعد کند که دسترسی دادن به همه به تراشه‌ها در نهایت از یک استراتژی تنگ‌نظرانه در حفاظت از انحصار ایالات متحده برای هوش مصنوعی سودمندتر خواهد بود. هوانگ در دنیایی که جنگ‌های تجاری در حال افزایش است و شرکت‌های فناوری به طور مداوم از ایجاد انحصارات برای خود متهم می‌شوند، باید تعادلی ظریف را رعایت کند.
هوانگ می‌تواند با این وضعیت کنار بیاید. او قبلاً هم این کار را انجام داده است. از یک جهت، صعود ناگهانی انویدیا به برتری در صنعت یک شگفتی نبوده است. (عنصر «شگفتی» داستان این نیست. به گفته بسیاری از کسانی که با او کار کرده‌اند، موفقیت هوانگ از پشتکار سخت‌گیرانه، بینش قوی و انعطاف‌پذیری ناشی می‌شود.) انویدیا در حال حاضر در تلاش است تا به همه یادآوری کند که تراشه‌های GPU در ابتدا به عنوان جایگزینی برای CPUها برای رندر کردن گرافیک بازی‌های رایانه‌ای طراحی شدند، که یک بازار پررونق در دهه 1990 و اوایل دهه 2000 بود. اما با ادامه یافتن قانون مور، CPUها برای بسیاری از وظایف بسیار توانا شدند، و انویدیا در مقطعی از کار دست کشید. به گفته کوین دوناهو، که از سال 1999 تا 2012 در انویدیا کار می‌کرد، این شرکت در آن زمان برای بقا تلاش می‌کرد.
در سال 2006، او و هوانگ به یک ایده فرعی عجیب و غریب رسیدند. دوناهو در حال رانندگی به خانه به سمت دفتر انویدیا در شمال غربی پورتلند، اورگان بود که در یک لحظه مکاشفه، متوجه شد که همان اصول ریاضی که رندر گرافیکی را ممکن می‌سازد، می‌توانند برای حل مشکلات محاسباتی نیز استفاده شوند. به گفته او، هوانگ به طور غریزی متوجه شد که این یک فرصت منحصر به فرد است و به او چراغ سبز نشان داد تا یک بخش محاسباتی GPU را توسعه دهد. «آنها می‌توانستند مرا رد کنند، زیرا این یک چرخش بسیار غیرمعمول بود، اما این کار را نکردند، و شروع به یک فرصت واقعاً بزرگ کردیم.»
در طول سال‌ها، مشخص شد که GPUها برای شتاب بخشیدن به یادگیری ماشینی عالی هستند و انویدیا به آرامی به یک تأمین‌کننده ضروری برای یک روش محاسباتی جدید تبدیل شد که به سرعت به سمت ساختن سیستم‌های هوش مصنوعی پیشرفته حرکت کرد. به گفته دوناهو، این نوع انعطاف‌پذیری چیزی است که انویدیا را برای سال‌ها به پیش برده است. دوناهو می‌گوید: «آنها ترسی از انحراف از مسیر ندارند.
هوانگ احتمالاً به آن تغییر جهت‌های گذشته فکر می‌کند، زمانی که در کنفرانس سالانه شرکت در ماه مارس روی صحنه می‌رود، و او سعی می‌کند دنیایی را ترسیم کند که در آن انویدیا چیزی بیش از یک فروشنده تراشه‌های GPU باشد، بلکه یک شرکت نرم‌افزاری و خدمات فناوری باشد که به دیگران در حل مشکلات کمک می‌کند. او یک رویداد بزرگ را برای نشان دادن توانایی آن در سازگاری برنامه‌ریزی کرده است. اگر او در کار خود موفق شود، ممکن است که لطیفه‌های بد او تنها چیزی نباشد که در آن شب او را به یاد می‌آورند.