خلاصه
- به گفته منابع، خواستههای روسیه مشابه شرایطی است که قبلاً به ایالات متحده ارائه شده بود.
- این خواستهها شامل عدم عضویت کییف در ناتو و عدم حضور نیروهای خارجی در اوکراین است.
- مشخص نیست که آیا پوتین به طور جدی در مذاکرات صلح شرکت خواهد کرد یا خیر.
- دولت بایدن پیش از حمله به اوکراین در مورد این خواستهها بحث کرده بود.
نیویورک/واشنگتن، ۱۲ مارس (رویترز) - به گفته دو فرد آشنا به موضوع، روسیه فهرستی از خواستهها را به ایالات متحده ارائه کرده است تا در ازای آن، به جنگ خود علیه اوکراین پایان دهد و روابط خود را با واشنگتن احیا کند.
مشخص نیست که مسکو دقیقاً چه مواردی را در فهرست خود گنجانده است یا اینکه آیا قبل از پذیرش خواستههایش، مایل به مذاکره با کییف است یا خیر. به گفته این افراد، مقامات روسی و آمریکایی در طول سه هفته گذشته در گفتگوهای حضوری و مجازی درباره این شرایط بحث کردهاند.
آنها شرایط کرملین را گسترده و مشابه خواستههایی توصیف کردند که قبلاً به اوکراین، ایالات متحده و ناتو ارائه کرده بود.
این شرایط قبلی شامل عدم عضویت کییف در ناتو، توافق بر سر عدم استقرار نیروهای خارجی در اوکراین و به رسمیت شناختن بینالمللی ادعای ولادیمیر پوتین مبنی بر تعلق کریمه و چهار استان به روسیه بود.
روسیه در سالهای اخیر همچنین از ایالات متحده و ناتو خواسته است تا به اصطلاح "ریشههای اصلی" جنگ، از جمله گسترش ناتو به سمت شرق را مورد توجه قرار دهند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، منتظر دریافت پاسخ از پوتین است که آیا او با آتشبس ۳۰ روزهای موافقت خواهد کرد که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین روز سه شنبه اعلام کرد که به عنوان اولین گام به سوی مذاکرات صلح میپذیرد.
تعهد پوتین به یک توافقنامه احتمالی آتشبس هنوز نامشخص است و جزئیات آن هنوز نهایی نشده است.
برخی از مقامات، قانونگذاران و کارشناسان آمریکایی نگرانند که پوتین، افسر سابق کا گ ب، از آتشبس برای تشدید تلاشهای خود برای ایجاد تفرقه بین ایالات متحده، اوکراین و اروپا و تضعیف هرگونه مذاکره استفاده کند.
سفارت روسیه در واشنگتن و کاخ سفید بلافاصله به درخواست برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
در کییف، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، از جلسه این هفته در عربستان سعودی بین مقامات آمریکایی و اوکراینی به عنوان سازنده استقبال کرد و گفت که از یک آتشبس احتمالی ۳۰ روزه با روسیه میتوان برای تهیه پیشنویس یک توافقنامه صلح گستردهتر استفاده کرد.
مسکو در طول دو دهه گذشته بسیاری از همین خواستهها را مطرح کرده است که برخی از آنها به مذاکرات رسمی با ایالات متحده و اروپا راه یافتهاند.
به تازگی، مسکو در اواخر سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲، زمانی که دهها هزار سرباز روسی در مرز اوکراین مستقر بودند و منتظر دستور حمله بودند، در یک سری جلسات با دولت بایدن درباره آنها بحث کرد.
این خواستهها شامل محدود کردن عملیات نظامی ایالات متحده و ناتو از اروپای شرقی تا آسیای مرکزی بود.
بر اساس اسناد دولت ایالات متحده که توسط رویترز بررسی شده و اظهارات متعدد مقامات سابق ایالات متحده، دولت بایدن ضمن رد برخی از این شرایط، تلاش کرد با تعامل با روسیه در مورد برخی از آنها از تهاجم جلوگیری کند.
این تلاش ناموفق بود و روسیه در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ حمله کرد.
مقامات آمریکایی و روسی در هفتههای اخیر گفتهاند که پیشنویس توافقنامهای که در سال ۲۰۲۲ در استانبول توسط واشنگتن، کییف و مسکو مورد بحث قرار گرفت، میتواند نقطه شروعی برای مذاکرات صلح باشد. این توافق هرگز به نتیجه نرسید.
در آن مذاکرات، روسیه خواستار شد که اوکراین از جاهطلبیهای خود برای عضویت در ناتو دست بکشد و وضعیت دائمی غیرهستهای را بپذیرد. همچنین خواستار حق وتو بر اقدامات کشورهایی شد که میخواستند در صورت وقوع جنگ به اوکراین کمک کنند.
دولت ترامپ توضیح نداده است که چگونه به مذاکرات خود با مسکو نزدیک میشود. دو طرف در دو گفتگوی جداگانه شرکت دارند: یکی در مورد تنظیم مجدد روابط ایالات متحده و روسیه و دیگری در مورد توافقنامه صلح اوکراین.
به نظر میرسد دولت در مورد چگونگی پیشبرد این موضوع دچار اختلاف شده است.
استیو ویتکوف، فرستاده ایالات متحده در خاورمیانه، که به رهبری این گفتگو با مسکو کمک میکند، ماه گذشته در مصاحبه با سیانان، مذاکرات استانبول را "مذاکرات متقاعدکننده و اساسی" توصیف کرد و گفت که این مذاکرات میتواند "راهنمایی برای دستیابی به توافق صلح باشد."
اما ژنرال بازنشسته کیت کلوگ، فرستاده ارشد ترامپ در امور اوکراین و روسیه، هفته گذشته در جمعی از اعضای شورای روابط خارجی گفت که توافق استانبول را به عنوان نقطه شروع نمیبیند.
وی گفت: "من فکر میکنم باید چیز کاملاً جدیدی را توسعه دهیم."
خواستههای قدیمی
کارشناسان میگویند که خواستههای روسیه احتمالاً نه تنها برای شکل دادن به یک توافق نهایی با اوکراین، بلکه به عنوان مبنایی برای توافق با حامیان غربی آن در نظر گرفته شده است.
روسیه در طول دو دهه گذشته خواستههای مشابهی از ایالات متحده داشته است - خواستههایی که توانایی غرب را برای ایجاد حضور نظامی قویتر در اروپا محدود میکند و به طور بالقوه به پوتین اجازه میدهد تا نفوذ خود را در این قاره گسترش دهد.
آنجلا استنت، یکی از اعضای ارشد موسسه بروکینگز که تحلیلگر ارشد اطلاعاتی ایالات متحده در امور روسیه و اوراسیا بود، گفت: "هیچ نشانهای وجود ندارد که روسها مایل به دادن امتیازی باشند. خواستهها اصلاً تغییر نکردهاند. من فکر میکنم آنها واقعاً علاقهای به صلح یا آتشبس معنادار ندارند."
بر اساس اسناد دولت ایالات متحده که توسط رویترز بررسی شده است، مقامات ارشد دولت بایدن در تلاش برای جلوگیری از آنچه که مقامات اطلاعاتی ایالات متحده نتیجه گرفتند یک تهاجم قریب الوقوع روسیه است، با همتایان روسی خود در مورد سه مورد از خواستههای کرملین گفتگو کردند.
بر اساس این اسناد، این موارد عبارتند از ممنوعیت رزمایشهای نظامی توسط ایالات متحده و سایر نیروهای ناتو در قلمرو اعضای جدید این ائتلاف و ممنوعیت استقرار موشکهای میانبرد ایالات متحده در اروپا یا هر جای دیگری در محدوده خاک روسیه.
بر اساس این اسناد، روسها همچنین به دنبال ممنوعیت رزمایشهای نظامی توسط ایالات متحده یا ناتو از اروپای شرقی تا قفقاز و آسیای مرکزی بودند.
کوری شایک، مقام سابق پنتاگون که مطالعات سیاست خارجی و دفاعی را در مؤسسه امریکن اینترپرایز هدایت میکند، گفت: "اینها همان خواستههایی هستند که روسیه از سال ۱۹۴۵ مطرح کرده است. با توجه به رفتار دولت ترامپ در هفتههای اخیر، اروپاییها نه تنها میترسند که ما آنها را رها کردهایم، بلکه میترسند که به دشمن پیوستهایم."
گزارش از ارین بانکو در نیویورک و جاناتان لندی در واشنگتن؛ ویرایش توسط دان دورفی و دایان کرافت
معیارهای ما: اصول اعتماد تامسون رویترز.