دونالد ترامپ از مصر و اردن خواسته است تا بیشتر جمعیت غزه را بپذیرند و گفته است زمان آن رسیده که این منطقه را «پاکسازی» کنیم، اظهاراتی که احتمالاً خشم فلسطینی ها و اعراب سراسر منطقه را برخواهد انگیخت.
رئیس جمهور آمریکا به خبرنگاران در هواپیمای ایر فورس وان گفت: «من مایلم مصر مردم را بپذیرد. و مایلم اردن مردم را بپذیرد.» «شما در مورد یک و نیم میلیون نفر صحبت می کنید، و ما فقط کل آن را پاکسازی می کنیم.»
پیشنهاد ترامپ، سیاست ده ها ساله ایالات متحده را که بر ترویج راه حل دو کشوری مبتنی بر ایجاد یک کشور فلسطینی در کنار اسرائیل، در غزه و بخش هایی از کرانه باختری اشغالی است، بر هم خواهد زد.
ترامپ گفت که قبلاً پیشنهاد خود برای جابجایی جمعیت غزه را روز شنبه با ملک عبدالله پادشاه اردن در میان گذاشته است و روز یکشنبه در یک تماس تلفنی با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر مطرح خواهد کرد.
ترامپ با اشاره به اینکه آتش بس بین اسرائیل و حماس وارد دومین هفته خود می شود، گفت: غزه «به معنای واقعی کلمه یک سایت تخریب است، تقریباً همه چیز تخریب شده و مردم در آنجا می میرند، بنابراین من ترجیح می دهم با برخی از کشورهای عربی وارد گفتگو شوم و در مکانی متفاوت مسکن بسازم جایی که شاید بتوانند برای تغییر در صلح زندگی کنند.»
ترامپ گفت که انتقال جمعیت "می تواند موقت یا بلند مدت باشد". جمعیت غزه پیش از جنگ 2.2 میلیون نفر بود.
امان و قاهره از آغاز جنگ در اکتبر 2023 بارها هرگونه انتقال فلسطینی ها به سرزمین های خود را رد کرده اند و گفته اند که این امر به منزله "از بین بردن آرمان فلسطین" به هزینه همسایگان اسرائیل است.
السیسی پیشتر گفته بود که پذیرش غزه ای ها توافقنامه صلح مصر با اسرائیل را به دلیل خطر از سرگیری مبارزه برخی از آنها با دولت یهود از داخل مرزهای مصر تهدید می کند.
ح.ا. هلییر، عضو ارشد مرکز پیشرفت آمریکا در واشنگتن، گفت: چنین انتقالی «می تواند به شدت بی ثبات کننده باشد، به ویژه برای اردن [که از قبل جمعیت زیادی فلسطینی دارد] و به طور بالقوه برای مصر برای انتقال فلسطینی ها به سینا، برای مثال، زیرا می تواند به معنای درگیری بین شبه نظامیان فلسطینی و اسرائیل باشد.»
این دو کشور اقتصاد ضعیفی دارند و به حمایت ایالات متحده نیاز دارند، اما رهبران آنها نمی خواهند همدست در چیزی تلقی شوند که افکار عمومی اعراب آن را «نکبه» دوم یا فاجعه می دانند - مهاجرت صدها هزار پناهنده فلسطینی به کشورهای همسایه در سال 1948، زمانی که دولت اسرائیل تأسیس شد.
هلییر گفت: «این کار اعراب را خشمگین می کند زیرا سابقه تاریخی بسیار واضح است. هر بار که فلسطینی ها مجبور به ترک بخشی از فلسطین شده اند، هرگز برنگشته اند.» «خالی کردن غزه از ساکنان آن هیچ حمایتی از سوی اعراب یا حتی در سطح بین المللی نخواهد داشت، زیرا این تعریف پاکسازی قومی است.»
او افزود، چنین اقدامی چشم انداز عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی را تضعیف می کند - که مدتهاست مورد توجه تلاش های دیپلماتیک آمریکا در منطقه بوده است. هلییر گفت: «این امر باعث می شود که انجام این معامله در آینده نزدیک غیرمحتمل تر شود.»
با این وجود، پیشنهاد ترامپ در مورد غزه، رهبران راست افراطی اسرائیل را خشنود کرد.
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی، پیشنهاد ترامپ را «ایده ای فوق العاده» توصیف کرد و افزود: «فقط تفکر خارج از چارچوب در مورد راه حل های جدید، صلح و امنیت را به ارمغان خواهد آورد.»
ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی سابق اسرائیل که هفته گذشته در اعتراض به توافق آتش بس غزه استعفا داد، از ترامپ برای مطرح کردن این ایده «تمجید» کرد.
ترامپ همچنین تایید کرد که پنتاگون ممنوعیت ارسال بمب های 2000 پوندی به اسرائیل را که توسط دولت بایدن اعمال شده بود، لغو کرده است. او گفت: «ما امروز آنها را آزاد کردیم و آنها را خواهند داشت.» «آنها هزینه آن را پرداخت کرده اند و مدت ها منتظر آن بوده اند.»
توافق آتش بس بین اسرائیل و حماس علیرغم آزادی موفقیت آمیز چهار سرباز زن اسرائیلی از اسارت در غزه و 200 زندانی فلسطینی از زندان های اسرائیل در روز شنبه، از قبل تحت فشار بود.
مقامات اسرائیلی در آخر هفته گفتند که حماس پس از عدم آزادی آخرین زن غیرنظامی گروگان که هنوز زنده تلقی می شود - آربل یهود - قبل از سربازان، توافقنامه میانجیگری شده توسط ایالات متحده را نقض کرده است.
میانجی ها در پشت صحنه برای یافتن راه حلی برای آزادی یهود تلاش می کردند، اما دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اعلام کرد تا زمانی که موضوع «مرتب نشود»، اجازه نخواهد داد صدها هزار فلسطینی آواره همانطور که در این توافقنامه خواسته شده است، به شمال غزه بازگردند.
به نظر می رسید آتش بس اسرائیل با لبنان نیز در خطر است، زیرا اسرائیل اواخر هفته گذشته اعلام کرد که با مهلت دو ماهه خروج نیروهای خود از جنوب لبنان در روز یکشنبه موافقت نخواهد کرد.
صدها تن از ساکنان این منطقه در حالی که تلاش می کردند پیاده به روستاهای مرزی خود بازگردند، هدف آتش نیروهای اسرائیلی قرار گرفتند. به گزارش خبرگزاری دولتی NNA، 15 نفر کشته و بیش از 80 نفر زخمی شدند.
گزارش تکمیلی سارا دادوش در بیروت