واشنگتن — دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا میگوید که نامهای به رهبر معظم ایران، آیتالله علی خامنهای، درباره تمایل خود برای دستیابی به یک توافق هستهای جدید نوشته است.
ترامپ در مصاحبهای با فاکس بیزینس که روز جمعه پخش شد، گفت: «من نامهای برای آنها نوشتهام و گفتهام امیدوارم که مذاکره کنید، زیرا اگر مجبور شویم به صورت نظامی وارد عمل شویم، اتفاق وحشتناکی خواهد بود.»
نامه ترامپ که روز چهارشنبه ارسال شد، اولین تماس مستقیم شناخته شده بین تهران و دولت او است. کاخ سفید بلافاصله به سوالات المانیتور درباره این مکاتبه پاسخ نداد.
نمایندهای از دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک صبح جمعه گفت: «ما تاکنون چنین نامهای دریافت نکردهایم.»
باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا که دولتش مذاکرهکننده توافق هستهای تاریخی موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بود، چندین نامه به [آیتالله] خامنهای ارسال کرد و خواستار همکاری در مورد برنامه هستهای ایران، [گروه] دولت اسلامی (داعش) و سایر مسائل شد. در آن زمان، قانونگذاران جمهوریخواه از جمله سناتور لیندسی گراهام از کارولینای جنوبی، این اقدام اوباما را که برای قدرتمندترین رهبر مذهبی و سیاسی ایران نامه نوشته بود، «ظالمانه» خواندند.
ترامپ در مصاحبه خود با فاکس به ماریا بارتیرومو، مجری برنامه، گفت: «به هر حال اتفاقی خواهد افتاد.»
ترامپ گفت: «امیدوارم که مذاکره کنید، زیرا این برای ایران بسیار بهتر خواهد بود. گزینه دیگر این است که ما باید کاری انجام دهیم، زیرا نمیتوانید اجازه دهید آنها سلاح هستهای داشته باشند.»
ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود، ایالات متحده را از توافق دوران اوباما که محدودیتهایی بر فعالیتهای هستهای ایران در ازای لغو تحریمها اعمال میکرد، خارج کرد. ترامپ پس از برچیدن آنچه که «بدترین توافق تاریخ» در سال ۲۰۱۸ نامید، تحریمهای اقتصادی گستردهای را اعمال کرد که باعث شد سرمایهگذاری خارجی در ایران متوقف شود و صادرات نفت ایران به شدت کاهش یابد.
ایران که اصرار دارد برنامه هستهایاش صرفاً برای اهداف صلحآمیز است، به کارزار موسوم به فشار حداکثری ترامپ با افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده خود تا نزدیکی سطح تسلیحاتی پاسخ داد. کارشناسان میگویند برنامه هستهای تهران اکنون به قدری پیشرفت کرده است که بازگرداندن «زمان گریز» ۱۲ ماهه توافق اولیه ۲۰۱۵ غیرممکن است.
علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بینالمللی بحران، گفت که بعید است ایرانیها بدون اینکه ترامپ حداقل به طور موقت کارزار فشار حداکثری خود را تعلیق کند، پای میز مذاکره بیایند.
واعظ گفت: «ایرانیها نمیخواهند با اسلحهای روی سرشان مذاکره کنند.»
در ۴ فوریه، ترامپ فرمان اجرایی را برای افزایش تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی امضا کرد و «صادرات نفت ایران را به صفر رساند.» واعظ گفت که بین انتخاب ترامپ و امضای آن یادداشت، ایرانیها علناً به تعامل با ایالات متحده ابراز علاقه کرده بودند.
واعظ گفت: «اینکه بگویند حاضرند با مردی که [سردار قاسم] سلیمانی را کشت، مذاکره کنند، چیز کمی نیست.» [آیت الله] خامنهای «تنها پس از اعمال مجدد فشار حداکثری توسط ترامپ، در را بست.»
دولت ترامپ از زمان روی کار آمدن، چندین دور تحریم علیه تجارت نفت، برنامههای موشکی بالستیک و پهپادی ایران اعمال کرده است. روز پنجشنبه، اسکات بسنت، وزیر خزانهداری گفت که سیاست تحریمها برای «دوباره ورشکست کردن» ایران طراحی شده است.