ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، روابط خود با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، را با یک تماس تلفنی درست پیش از نشست حیاتی روز جمعه ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، به مسیر درست بازگرداند؛ نشستی که قرار بود شامل بحث‌هایی درباره ارائه تسلیحات قدرتمند جدید دوربرد به اوکراین باشد.
تا پیش از تماس تلفنی روز پنجشنبه، ترامپ به نظر می‌رسید آماده تقویت زرادخانه اوکراین و موقعیت چانه‌زنی آن با موشک‌های کروز تام‌هاوک است. اما پس از این تماس و به دنبال آن نشست با زلنسکی، ترامپ تمام صحبت‌ها درباره موشک‌ها را کم‌اهمیت جلوه داد و در عوض بر نشست دیگری با پوتین تمرکز کرد.
این جدیدترین چرخش در مواضع متغیر ترامپ در مورد جنگ روسیه و اوکراین بود که اغلب پس از تماس با پوتین تغییر می‌کند. پوتین مهارت زیادی در متقاعد کردن رئیس‌جمهور آمریکا به دیدگاه خود در مورد این درگیری نشان داده است.
روسیه تاکنون با ارائه مداوم امید به توافق صلح، در حالی که حملات خود را تشدید می‌کند، موفق شده است ترامپ را از اعمال تحریم‌های بیشتر — یا ارسال تسلیحات قدرتمندتر به اوکراین — منصرف کند.
ترامپ در آغاز دیدارش با زلنسکی به خبرنگاران گفت: «امیدوارم بتوانیم جنگ را بدون فکر کردن به تام‌هاوک‌ها به پایان برسانیم. فکر می‌کنم کاملاً به آن نزدیک هستیم. ما نمی‌خواهیم چیزهایی را که برای محافظت از کشورمان نیاز داریم، واگذار کنیم.»
ترامپ به جای حمایت جدید از اوکراین یا تحریم‌های بیشتر علیه روسیه، از نشست جدیدی با پوتین خبر داد — یک امتیاز برای رهبر روسیه — «تا ببینیم می‌توانیم این جنگ "شرم‌آور" بین روسیه و اوکراین را به پایان برسانیم.» هیچ صحبتی از کاهش بمباران زیرساخت‌های انرژی اوکراین توسط روسیه پیش از زمستان نبود.
به طور مشابه، پس از نشست ترامپ و پوتین در آلاسکا در ماه اوت، ترامپ از فشار بر روسیه برای موافقت با آتش‌بس دست کشید و مسکو حملات خود را تشدید کرد، حتی در حالی که پوتین به درخواست‌های آمریکا برای ملاقات با زلنسکی بی‌اعتنایی می‌کرد.
اما این بار ترامپ از روسیه و اوکراین خواست تا در مواضع فعلی خود دست از جنگ بردارند تا به این جنگ پایان دهند – پیشنهادی که زلنسکی آن را به عنوان نقطه شروعی برای مذاکرات بیشتر پذیرفت. مشخص نیست که آیا پوتین آماده پذیرش این پیشنهاد است یا خیر.
ترامپ روز جمعه نگرانی‌ها در مورد اینکه پوتین دوباره در تلاش برای خرید زمان بیشتر است را نادیده گرفت. او گفت که نگران این موضوع است، «اما می‌دانید، من تمام عمرم توسط بهترین‌ها بازی خورده‌ام و نتیجه بسیار خوبی گرفته‌ام»، و افزود که «اشکالی ندارد» اگر کمی زمان ببرد. «اما فکر می‌کنم در این کارها نسبتاً خوب هستم.»
او ادامه درگیری‌ها را نه به دلیل امتناع پوتین از ارائه امتیازات، بلکه به «کینه» بین رهبران روسیه و اوکراین نسبت داد و ظاهراً هر دو طرف را مسئول «نفرت متقابل» دانست.
او روز جمعه گفت: «آنها کینه شدیدی نسبت به یکدیگر دارند. فکر می‌کنم این همان چیزی است که مانع از یک توافق می‌شود.»
هنوز مشخص نیست که پوتین چه پیشنهاداتی را برای متقاعد کردن ترامپ ارائه کرده باشد که او می‌تواند با ملاقات با رهبر روسیه در بوداپست به یک پیشرفت صلح دست یابد. ترامپ هیچ سرنخی ارائه نکرد وقتی روز جمعه در کاخ سفید به همراه زلنسکی به سوالات رسانه‌ها پاسخ می‌داد، و صرفاً اعتقاد خود را بیان کرد که «فکر می‌کنم رئیس‌جمهور پوتین می‌خواهد جنگ را تمام کند»، عبارتی که ماه‌هاست در حالی که پوتین وقت‌کشی می‌کند، تکرار کرده است.
پوتین روز جمعه به ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان، که میزبان نشست در تقریباً دو هفته آینده خواهد بود، گفت که نمایندگان آمریکا و روسیه اکنون «الگوریتم اقدامات بعدی را در زمینه یافتن راه‌هایی برای حل مسالمت‌آمیز بحران اوکراین مورد بحث قرار خواهند داد» – فرمولی که به نظر نمی‌رسید امید به راه‌حلی سریع را منتقل کند.
عبارت‌بندی کرملین نیز حاکی از تغییر قابل توجه جدیدی در موضع روسیه نبود و بازتاب‌دهنده موضعی بود که مسکو بارها اتخاذ کرده است که وضعیت بسیار پیچیده است و نمی‌توان به سرعت آن را حل کرد، حتی در حالی که آتش‌بس را رد می‌کند تا درگیری‌ها ادامه یابد.
دیمیتری اسمیرنوف، روزنامه‌نگار همراه کرملین، در تلگرام نوشت: «سفر زلنسکی در یک جمله خلاصه شد: پوتین دوباره همه را به بازی گرفت.» نظر او توسط کریل دیمیتریف، رئیس صندوق ثروت ملی روسیه، که یکی از نقاط اصلی تماس با دولت ترامپ بوده است، بازنشر شد.
پست تلگرامی همچنین گفت که «سناریوی جدید» پوتین برای حل جنگ «دیدار رو در رو در بوداپست، بدون اینکه افراد کم‌اهمیت مزاحم شوند» بود، که یک بار دیگر بر استراتژی پوتین در نادیده گرفتن درخواست‌ها برای ملاقات با زلنسکی، و دیدگاه او مبنی بر اینکه درگیری‌ها و حوزه‌های نفوذ باید توسط رهبران جهان و بدون دخالت کشورهای کوچک‌تر حل و فصل شود، تأکید می‌کند.
سرگئی مارکوف، تحلیلگر طرفدار کرملین، این نشست را «اوج تحقیر شخصی» برای زلنسکی خواند و توضیح داد که چگونه رئیس‌جمهور اوکراین به طرز ناشیانه‌ای پشت به رسانه‌ها نشسته بود در حالی که ترامپ به تمسخر لباس او را تحسین می‌کرد و سپس مجبور شد نشست خبری خود را بیرون از کاخ سفید برگزار کند.
رهبران اروپایی و اوکراین هشدار داده‌اند که پوتین به نظر نمی‌رسد درباره یک توافق صلح عادلانه جدی باشد و خواستار فشار شدیدتر آمریکا بر پوتین و حمایت نظامی بیشتر از اوکراین شده‌اند تا هزینه‌های جنگ افزایش یابد و پوتین را به توقف حملات متقاعد کند.
اما از زمان انتخاب مجدد ترامپ، پوتین از مجموعه‌ای از تاکتیک‌ها برای به تسلیم درآوردن ترامپ استفاده کرده است: لحظات دراماتیک، تاکتیک‌های تأخیر، بلوف‌زنی، روایت‌های دروغین، لاف‌زنی‌ها مبنی بر پیروزی روسیه در جنگ، ابراز قدردانی از همسر ترامپ، و مهم‌تر از همه، تملق.
پوتین گفتگوی روز پنجشنبه را با تمجید از ترامپ بر سر توافق صلح غزه آغاز کرد و آن را «دستاورد بزرگ صلح در خاورمیانه» خواند که به گفته ترامپ در پست خود در شبکه‌های اجتماعی، «قرن‌ها آرزویش می‌رفت.»
پوتین، که توسط دادگاه کیفری بین‌المللی به دلیل ربودن کودکان اوکراینی و انتقال آنها به روسیه تحت پیگرد قانونی قرار گرفته است، همچنین از ملانیا ترامپ، بانوی اول، به دلیل تلاش‌هایش برای بازگرداندن کودکان به خانواده‌هایشان تمجید کرد، اگرچه تلویزیون دولتی روسیه از زمان انتخاب ترامپ دو بار تصاویری از او را با لباس‌های کم و نیمه‌برهنه پخش کرده است.
پوتین بارها اظهار داشته است که اگر ترامپ رئیس‌جمهور بود، هرگز به اوکراین حمله نمی‌کرد؛ ادعایی که فرض می‌کند رئیس‌جمهور آمریکا خواسته‌های بسیار بحث‌برانگیز روسیه در آن زمان، از جمله بازگرداندن حضور ناتو در اروپا به مواضع سال ۱۹۹۷، خروج نیروها و تسلیحات ناتو از لهستان، استونی، لیتوانی، لتونی و کشورهای بالکان را می‌پذیرفت.
هفته گذشته، پس از اهدای جایزه صلح نوبل توسط کمیته نوبل به ماریا کورینا ماچادو، رهبر مخالفان ونزوئلا، پوتین گفت که این نهاد اعتبار خود را از دست داده است و در عین حال تلاش‌های صلح ترامپ را ستود.
در نشست آلاسکا، پوتین با گفتن اینکه انتخابات ۲۰۲۰ از طریق رأی‌گیری پستی تقلب شده بود، یکی از نظریه‌های مورد علاقه ترامپ را تقویت کرد، اگرچه چنین رویه‌ای در دموکراسی‌ها گسترده است.
به گفته یوری اوشاکوف، دستیار کرملین، پوتین در تماس روز پنجشنبه همچنین به ترامپ گفت که تام‌هاوک‌ها به روابط آمریکا و روسیه آسیب می‌رسانند، هرگونه شانس توافق صلح را از بین می‌برند و تفاوت چندانی در میدان نبرد ایجاد نمی‌کنند – نکاتی که ترامپ ظاهراً آنها را جدی گرفت.
پس از آن، ترامپ علاوه بر ابراز تردید در مورد موشک‌های کروز، یک بار دیگر پیشنهاد کرد که زمان خوبی برای تحریم‌های شدیدتر نیست، حتی در حالی که سناتور لیندسی گراهام (جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی) و سناتور ریچارد بلومنتال (دموکرات کنتیکت)، از متحدان ترامپ، با لایحه‌ای برای تقویت تحریم‌های آمریکا علیه روسیه و خریداران انرژی آن پیش می‌روند.
ترامپ پس از صحبت با پوتین به خبرنگاران گفت: «من با هیچ چیز مخالف نیستم. فقط می‌گویم، شاید زمان‌بندی عالی نباشد، اما ممکن است در یک یا دو هفته اتفاق بیفتد. اما این به اختیار من است.»
یکی از استدلال‌های کلیدی پوتین این است که روسیه در آستانه پیروزی قرار دارد و اوکراین باید شرایط روسیه را بپذیرد یا با شکست و از دست دادن مناطق بیشتر مواجه شود. اما جنگ به طور فزاینده‌ای به بن‌بست رسیده است.
روسیه در طول تابستان پیشرفت‌های کندی داشته است اما تاکنون موفق به تصرف شهر استراتژیک پوکروفسک در منطقه دونتسک نشده است، علیرغم نبردهایی که به تابستان ۲۰۲۴ بازمی‌گردد و تلفات گسترده‌ای به همراه داشته است.
روسیه از این ادعای پیروزی قریب‌الوقوع برای توجیه خواسته‌های حداکثری مداوم خود در جنگ استفاده کرده است، از جمله اینکه اوکراین مناطقی را که توسط روسیه در دونتسک تصرف نشده است، واگذار کند، به طور دائم از پیوستن به ناتو یا هر ائتلاف دیگری صرف نظر کند، و ارتش خود را کاهش دهد از جمله ممنوعیت حمایت نظامی آینده غرب — بخشی از تلاش پوتین برای بازگرداندن کی‌یف به حوزه نفوذ مسکو.
با این حال، علیرغم گفتار پیروزمندانه پوتین، تحریم‌های غرب علیه روسیه و هزینه‌های فزاینده جنگ — با بلعیدن حدود ۴۰ درصد از بودجه روسیه توسط نیروهای نظامی و امنیتی — به اقتصاد روسیه آسیب زیادی رسانده است، زیرا درآمدها کاهش می‌یابد و مقامات نسبت به خطر رکود هشدار می‌دهند.
نشانه‌هایی از خستگی از جنگ در روسیه در حال ظهور است، اگرچه هیچ یک تهدیدی برای رژیم پوتین که سرکوب را تشدید کرده و سانسورهای شدید زمان جنگ را اعمال کرده است که انتقاد از ارتش یا جنگ را ممنوع می‌کند، به شمار نمی‌آیند. بر اساس نظرسنجی مرکز مستقل لوادا، ۶۳ درصد روس‌ها خواهان پایان جنگ هستند که بیش از دو برابر کسانی است که طبق نظرسنجی ماه ژوئیه، ۳۰ درصد از ادامه درگیری‌ها حمایت می‌کنند.
تصحیح:
تصحیح: نسخه قبلی این مقاله به اشتباه یک نقل قول را به کریل دیمیتریف نسبت داده بود. نقل قول، «سفر زلنسکی در یک جمله خلاصه شد: پوتین دوباره همه را به بازی گرفت»، پستی از یک روزنامه‌نگار روسی بود که وی آن را در حساب تلگرام خود بازنشر کرده بود.