فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، روز جمعه اعلام کرد که برلین صادرات نظامی به اسرائیل را متوقف خواهد کرد. این اقدام می‌تواند پیامدهای بالقوه‌ای برای واردات دفاعی کلی اسرائیل و روابط دوجانبه بین دو کشور داشته باشد.
مرتس در بیانیه‌ای اظهار داشت که آلمان هیچ تسلیحاتی را به اسرائیل ارسال نخواهد کرد که ممکن است در غزه مورد استفاده قرار گیرد. وی به تصمیم اسرائیل در صبح روز جمعه مبنی بر اشغال شهر غزه اشاره کرد، جایی که نزدیک به یک میلیون فلسطینی ساکن هستند.
مرتس گفت: "تحت این شرایط، دولت آلمان تا اطلاع ثانوی، صادرات تجهیزات نظامی را که می‌تواند در نوار غزه استفاده شود، مجاز نخواهد کرد."
مرتس افزود که اسرائیل حق دفاع از خود در برابر "ترور حماس" و تلاش برای آزادسازی گروگان‌ها در این منطقه را دارد، اما اظهار نگرانی عمیق خود را نسبت به وضعیت غیرنظامیان در این قلمرو ابراز کرد.
در بیانیه‌ای که روز جمعه از دفتر نتانیاهو منتشر شد، آمده است که نخست‌وزیر با مرتس گفت‌وگو کرده و "ناامیدی" خود را از این اقدام ابراز کرده است.
در این بیانیه آمده بود: "آلمان با تحریم تسلیحاتی اسرائیل، تروریسم حماس را پاداش می‌دهد."
نتانیاهو به مرتس گفت که اسرائیل به دنبال تصرف غزه نیست، بلکه هدف اسرائیل حذف حماس و "ایجاد دولتی صلح‌آمیز در آنجا" است.
صبح روز جمعه، کابینه امنیتی اسرائیل تصرف شهر غزه را به عنوان بخشی از تلاش گسترده‌تر برای شکست حماس، طبق گفته نخست‌وزیر، تأیید کرد. دفتر نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو در بیانیه‌ای اعلام کرد که اسرائیل کمک‌های بشردوستانه را به غیرنظامیان خارج از مناطق درگیری در طول عملیات ارائه خواهد داد.
صادرات دفاعی آلمان به اسرائیل
آلمان یکی از صادرکنندگان اصلی تسلیحات به اسرائیل است که بین سال‌های 2020 تا 2024 حدود 33 درصد از کل واردات دفاعی اسرائیل را به خود اختصاص داده است. طبق گزارش موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم (SIPRI)، ایالات متحده با سهم تقریباً 66 درصدی بازار در همین دوره، بزرگترین تأمین‌کننده تسلیحات اسرائیل است.
کشتی‌ها بیشترین سهم از این صادرات را تشکیل می‌دهند و 81 درصد از نقل و انتقال تسلیحات آلمان به اسرائیل بین سال‌های 2020 تا 2024 را شامل می‌شوند. موشک‌ها 10 درصد و موتورها 8.5 درصد از صادرات را در همین دوره به خود اختصاص دادند. طبق داده‌های SIPRI، موتورهایی که آلمان از سال 2020 به اسرائیل فرستاده شامل موتور MTU MT883Ka برای تانک‌های مرکاوا است.
زین حسین، پژوهشگر انتقال تسلیحات در SIPRI، گفت که برخی از تسلیحاتی که آلمان به اسرائیل ارائه می‌دهد، در جنگ غزه مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
حسین به المانیتور گفت: "کشتی‌های وارداتی دریایی، از جمله کشتی‌های ساعر 6 (MEKO PC-IN) که برای گلوله‌باران اهداف در غزه استفاده شده‌اند، توجه ویژه‌ای را به خود جلب می‌کنند."
حسین اظهار داشت که "بسیار بعید" است آلمان صادرات دفاعی به اسرائیل را برای همیشه متوقف کند، وی به همکاری عمیق دفاعی بین دو کشور اشاره کرد. او به قرارداد 3.4 میلیارد دلاری در سال 2022 برای ساخت سه زیردریایی کلاس داکار توسط سیستم‌های دریایی تیسن‌کروپ آلمان برای اسرائیل اشاره کرد.
وی گفت: "اگر آلمان قرار بود تمام صادرات تسلیحات به اسرائیل را در بلندمدت متوقف کند، اسرائیل باید در مورد تأمین قابلیت‌های کلیدی، مانند قابلیت‌های دریایی، فکر کند. ایالات متحده مطمئن‌ترین گزینه برای تکیه اسرائیل خواهد بود."
طبق اعلام دولت آلمان، این کشور در سال 2024، 137 میلیون دلار تسلیحات به اسرائیل صادر کرده است که از 380 میلیون دلار در سال 2023 کمتر است.
تأثیر این ممنوعیت هنوز نامشخص است. برخی از صادرات تسلیحاتی آلمان به اسرائیل سالانه انجام می‌شود. طبق داده‌های SIPRI، اژدر ضدکشتی DM2A4 Seehecht از سال 2014 هر سال به اسرائیل ارسال شده است. آلمان در زمان اعلام قرارداد 2022، اعلام کرده بود که زیردریایی‌های کلاس داکار ظرف 9 سال تحویل داده خواهند شد.
صادرات دفاعی اسرائیل در سال 2024 به رکورد بالایی رسید، علی‌رغم نگرانی‌ها در مورد غزه. المانیتور در ماه ژوئن گزارش داد که این افزایش عمدتاً ناشی از تقاضای قوی اروپا برای تسلیحات اسرائیلی در بحبوحه جنگ در اوکراین بود.
ملاحظات مرتس
مرتس که در ماه مه صدراعظمی را به عهده گرفت و رهبر حزب راست میانه اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) است، روابط نزدیک تاریخی آلمان با اسرائیل را پیش برده است. در سخنرانی خود در پارلمان در اکتبر گذشته، او دولت قبلی را متهم کرد که از تأیید "تجهیزات و موادی که اسرائیل فوراً برای دفاع از خود نیاز دارد" خودداری کرده است.
مفهوم آلمانی "Staatsrason" یا "دلیل دولت" که توسط صدراعظم آلمان تأیید شده است، نشان می‌دهد که امنیت اسرائیل یک منفعت ملی آلمان است.
با این حال، مرتس به طور فزاینده‌ای منتقد اسرائیل بوده و دولت او با فشار فزاینده داخلی برای کاهش حمایت خود از جنگ در غزه مواجه است. دویچه وله، شبکه عمومی آلمان، روز جمعه گزارش داد که اکثریت آلمانی‌ها – 66 درصد – معتقدند آلمان باید "فشار بر اسرائیل وارد کند تا سیاست خود را در قبال غزه تغییر دهد."
هفته گذشته، یوهان وادهپوول، وزیر امور خارجه، نیز هشدار داد که اگر مذاکرات برای راه‌حل دو کشوری آغاز نشود، برلین ممکن است سیاست خود را در مورد به رسمیت شناختن فلسطین تغییر دهد. او گفت: "برای آلمان، به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی بیشتر در پایان آن [روند مذاکرات] قرار می‌گیرد. اگر این روند همچنان مسدود بماند، آلمان باید واکنش مناسب را در نظر بگیرد."
سایر کشورهای اروپایی به طور فزاینده‌ای منتقد اسرائیل شده‌اند، به ویژه با بدتر شدن بحران گرسنگی در ماه‌های اخیر پس از اعمال محاصره کمک‌ها توسط اسرائیل در ماه مارس. امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه، در ماه ژوئیه گفت که فرانسه یک کشور فلسطینی را در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر به رسمیت خواهد شناخت، در حالی که بریتانیا و کانادا اعلام کردند در صورت برآورده شدن شرایط خاص، همین کار را انجام خواهند داد.
اسرائیل ماه گذشته اجازه ورود کمک‌های بیشتر به این منطقه را داد، اما سازمان ملل و آژانس‌های امدادی می‌گویند وضعیت انسانی همچنان وخیم است. خود مرتس در ماه مه گفته بود که اقدامات اسرائیل در غزه به دلیل وخامت وضعیت انسانی در این منطقه "دیگر توجیه پذیر نیست."