دونالد ترامپ در روزی که موجی از تعرفه‌های جدید را به راه انداخت و نظم تجارت جهانی را به هم ریخت، دو بیانیه عمومی مهم صادر کرد: یکی در مورد یک سالن جدید در کاخ سفید و دیگری در مورد ورزش.
رئیس‌جمهور بعدازظهر پنجشنبه، در حالی که جمعی از ستاره‌های فوتبال و گلف او را همراهی می‌کردند، برای لحظه‌ای به موضوع تجارت پرداخت و گفت: «ما در حال انجام معاملات زیادی هستیم. همین چند وقت پیش چند معامله دیگر را هم انجام دادیم – نمی‌دانم در حال حاضر علاقه دارید یا نه. حتی زحمتش را به خودم نمی‌دهم که به شما بگویم.»
به نظر می‌رسید این اظهارات برای تحریک شرکای تجاری آمریکا مانند کانادا، تایوان و هند طراحی شده بود؛ کشورهایی که روزها دیوانه‌وار لابی می‌کردند تا از تعرفه‌های بیشتر ترامپ اجتناب کنند – اما با نزدیک شدن به مهلت ۱ اوت رئیس‌جمهور آمریکا برای بستن معاملات جدید، همچنان نومید بودند.
مقامات نتوانستند بگویند ترامپ به کدام معاملات تجاری جدید اشاره می‌کرد و هیچ‌یک از آن‌ها از آن زمان تاکنون اعلام نشده است.
این نمونه دیگری از سیگنال‌های متناقض از واشنگتن بود که نشان‌دهنده بحث‌های داخلی فراوان تا آخرین لحظه بین مشاوران خود رئیس‌جمهور بود.
از ۲ آوریل، زمانی که ترامپ «جنگ تجاری روز آزادی» خود را رونمایی کرد، رویکرد او مطالعه‌ای در مورد بی‌ثباتی بود.
او تعرفه‌های متقابل را اعمال کرد، که بازارهای جهانی را به آشوب کشید، و سپس آن‌ها را متوقف ساخت. او جنگ تجاری با چین را آنقدر سریع تشدید کرد که اقتصاددانان نسبت به رکود جهانی هشدار دادند، سپس به آتش‌بس رضایت داد، که منتقدان را واداشت دکترین تاکو را اعلام کنند: «ترامپ همیشه جا می‌زند». او عوارضی را بر مکزیک و کانادا اعمال کرد، اما سپس بیشتر محصولات را معاف نمود. او قول داد ظرف ۹۰ روز ۹۰ توافق تجاری را منعقد کند، اما تنها کسری از آن تعداد را به دست آورد.
حتی اواخر پنجشنبه، تنها چند ساعت قبل از اینکه کاخ سفید احکام اجرایی را برای اعمال تعرفه‌های جدید بر ده‌ها کشور منتشر کند، مقامات گفتند که ترامپ در مورد اینکه کدام شرکای تجاری را مجازات کند و کدام را معاف سازد، نامطمئن بود.
با نزدیک شدن به مهلت، او مشاوران ارشد خود را برای جلسات مهم گرد هم آورد: اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری؛ هوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی؛ و جیمیسون گریر، نماینده تجاری آمریکا، ساعت‌ها در دفتر بیضی (Oval Office) به بحث و تبادل نظر پرداختند و برنامه‌های نهایی را تدوین کردند.
مذاکره‌کنندگان خارجی و روزنامه‌نگاران مجبور بودند دائماً فیدهای تروث سوسیال خود را رفرش کنند و منتظر هر خبری از داخل وست وینگ باشند.
اعلامیه‌های ناگهانی اندکی پس از ساعت ۷:۳۰ شب در واشنگتن، بسیاری از بزرگترین شرکا و مهمترین متحدان آمریکا را غافلگیر کرد. صادرکنندگان بزرگ به آمریکا، از جمله هند، تایوان، و کانادا – یکی از متحدان آمریکا و بزرگترین منبع نفت خارجی آن – ناامید شدند.
تماس مستقیم با رئیس‌جمهور، آنطور که معلوم شد، اهمیت داشت.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، توافق اتحادیه اروپا را با سفری برای دیدار با ترامپ در زمین گلف او در اسکاتلند نهایی کرد؛ اقدامی نمادین از التماس که در این بلوک با انتقاد مواجه شد، جایی که آلمان و فرانسه نیز از شرایط سخاوتمندانه توافق برای آمریکا دلخور بودند.
در حالی که برخی از رهبران جهان – به ویژه کلودیا شینبام، رئیس‌جمهور مکزیک – موفق شدند شخصاً با ترامپ تماس بگیرند و از یک فاجعه اقتصادی برای کشورشان جلوگیری کنند، او به درخواست‌های دیگران بی‌توجهی کرد.
مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، که با وعده مهار ترامپ در اوتاوا به قدرت رسید، تیمی را برای آخرین مذاکرات جهت رسیدن به توافق به واشنگتن فرستاده بود. وقتی این مذاکرات شکست خورد، او سعی کرد با رئیس‌جمهور تلفنی صحبت کند. تماس‌های او بی‌جواب ماند و هرگز پاسخ داده نشد.
شکست کارنی پس از آن رخ داد که او گفت کانادا کشور فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت، اقدامی که ترامپ روز پنجشنبه گفت انجام معامله با اوتاوا را «بسیار دشوار» خواهد کرد. بعدتر، لوتنیک گفت حرکت کارنی «بی‌توجهانه» بود با توجه به امیدهای او برای جلب نظر رئیس‌جمهور.
رفتار با متحدان نزدیک به مذاق منتقدان ترامپ خوش نیامد.
ران وایدن، دموکرات ارشد کمیته سنای ناظر بر تجارت، او را به گسترش «هرج و مرج» و «پایین کشیدن اقتصاد» متهم کرد.
او گفت: «همه آنچه ترامپ به ارمغان آورده، افزایش سرسام‌آور مالیات بر محصولات ضروری است که آمریکایی‌ها از سایر کشورها می‌خرند.»
اگرچه حکم اجرایی اعلام رژیم تعرفه‌ای جدید در روز پنجشنبه از تلاش آمریکا برای کاهش کسری تجاری و افزایش درآمد سخن می‌گفت، ملاحظات سیاسی نیز از اهمیت بالایی برخوردار بودند.
برزیل درست همین را کشف کرد وقتی ترامپ این هفته به دلیل رفتار این کشور با ژائیر بولسونارو، رئیس‌جمهور پیشین راست‌گرای و متحد سابق رهبر آمریکا، ناگهان ۴۰ درصد عوارض اضافی بر آن وضع کرد.
سایر کشورها نیز در آخرین مرحله به دلایلی خارج از کنترل خود با مشکل مواجه شدند.
تایوان، مهمترین صادرکننده نیمه‌هادی در جهان، تقریباً یک ماه پیش به یک توافق نزدیک شده بود، آنطور که افراد مطلع از مذاکرات گفتند.
اما کاخ سفید پیشنهاد تایپه را نگه داشت، نگران از اینکه ممکن است بر مذاکرات مهمتر با چین و احتمال دیدار ترامپ با رئیس‌جمهور شی جین‌پینگ تأثیر بگذارد. عدم قطعیت پیرامون تعرفه‌های احتمالی آمریکا بر تراشه‌ها نیز مذاکرات را کند کرد.
تا پنجشنبه شب، رئیس‌جمهور آمریکا ۲۰ درصد تعرفه بر تایوان اعمال کرده بود. رئیس‌جمهور تایوان در فیس‌بوک نوشت که تلاش خواهد کرد کشورش را از این وضعیت خارج کند.
هند نیز غافلگیر شد. این کشور سال گذشته جیسون میلر، مشاور اصلی کمپین ترامپ را استخدام کرده بود تا سعی کند توجه رئیس‌جمهور را جلب کند. اما دهلی‌نو برای متقاعد کردن او مبنی بر اینکه به اندازه کافی بازارهای خود را به روی صادرکنندگان آمریکایی باز می‌کند، با مشکل مواجه شد.
هر بار که لوتنیک طرح جدیدی از هند را به ترامپ ارائه می‌داد، رئیس‌جمهور او را برای مذاکره سخت‌تر بازمی‌گرداند، آنطور که افراد مطلع از موضوع گفتند. با پایان یافتن زمان، ترامپ به اقتصاد «مرده» هند تاخت و نسبت به مجازات‌های بیشتر به دلیل روابطش با روسیه هشدار داد.
یک مقام ارشد آمریکایی اشاره کرد که ترامپ تنها از قدرت آمریکا استفاده می‌کند. او «اهرم بازار آمریکا را درک کرده بود»، و از آن برای «تغییر سیستم تجارت جهانی به سیستمی که برای کارگران آمریکایی و خانواده‌هایشان سودمندتر باشد» استفاده می‌کرد.
در مرکز مذاکرات ترامپ، مردانی با شخصیت‌ها و پیشینه‌های بسیار متفاوت قرار داشتند. لوتنیک، سرمایه‌گذار خونگرم وال استریت، وظیفه پیشنهاد معاملات به رئیس‌جمهور را بر عهده داشت.
گریر، نماینده تجاری کاخ سفید، یک وکیل باسابقه تجاری که از کانون توجه دوری می‌کند، و یکی از شاگردان باب لایت‌هایزر، رئیس سابق بازرگانی ترامپ، او را همراهی می‌کردند.
افراد آشنا با مذاکرات مختلف گفته‌اند که گریر با رویکرد یک مذاکره‌کننده تجاری باتجربه به گفتگوها پرداخت، در حالی که لوتنیک برخی از انرژی معامله‌گرانه ترامپ را به جلسات آورد.
اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، مسئولیت مذاکرات با چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان و حساس‌ترین رابطه اقتصادی واشنگتن، را بر عهده گرفت.
یک مقام آمریکایی گفت که بسنت، که به عنوان صدایی اطمینان‌بخش برای سرمایه‌گذاران جهانی که گاهی از رویکرد ترامپ نگران بودند، ظاهر شده است، کمتر در مذاکرات خط مقدم درگیر بود، اما در تصمیمات بزرگ تجاری حضور داشت.
در هفته‌های پایانی قبل از مهلت ۱ اوت ترامپ، مذاکره‌کنندگان برای یافتن فرمولی که ترکیبی از این مشاوران را جلب کند، رقابت می‌کردند – اما همیشه می‌دانستند که رئیس‌جمهور می‌تواند هر معامله‌ای را به دلایل خاص خود بعداً باطل کند.
هفته گذشته، پس از دو روز مذاکره با بسنت و گریر در سوئد، مذاکره‌کنندگان چینی گفتند که برای تمدید آتش‌بس در جنگ تجاری خود به توافق رسیده‌اند. سپس بسنت صحبت کرد و گفت که این تصمیم ترامپ است. رئیس‌جمهور هنوز تصمیم نگرفته است که آیا آتش‌بس فراتر از ۱۲ اوت ادامه خواهد یافت یا خیر.
بر اساس گفته یک مقام آمریکایی، معاملات مورد تأیید ترامپ از نظر سبک و ماهیت متفاوت بودند، اما به دو نوع کلی تقسیم می‌شوند.
کشورها یا مجبور بودند بیشتر موانع غیرتعرفه‌ای را که آمریکا از آن‌ها نام می‌برد، مانند قوانین ایمنی خودرو یا استانداردهای دارویی، کاهش دهند، یا مجبور بودند تعرفه‌ها را با تعهد به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در آمریکا «پرداخت» کنند.
حتی در این صورت، این موضوع می‌توانست به حال و هوای ترامپ بستگی داشته باشد. او شخصاً در چندین معامله دخالت کرد، در یک مورد حتی به تماس بین وزیر بازرگانی هند و لوتنیک پیوست، به گفته دو نفر مطلع از مذاکرات. او تقریباً همیشه شخصاً معاملات را به اتمام رسانده و بر تماس با سایر رهبران جهان اصرار ورزیده است.
ریوسی آکازاوا, مذاکره‌کننده ژاپن، در ماه‌های اخیر تقریباً هر دو هفته یک بار برای جلسات با بسنت، گریر و لوتنیک به واشنگتن سفر می‌کرد. اما تنها پس از آنکه آکازاوا یک جلسه ۷۰ دقیقه‌ای با ترامپ در دفتر بیضی داشت، این متحد حیاتی آمریکا توانست به توافق برسد.
در حالی که ترامپ تاکنون تغییر مسیر داده و از برخی تهدیدات عقب‌نشینی کرده است، بسیاری از پایتخت‌های خارجی اکنون از طریق توافقات خود با واشنگتن، درگیر نرخ‌های تعرفه‌ای بالاتر هستند.
سایر کشورها، مانند کانادا، اکنون تلاش‌های خود را برای کاهش تعرفه‌های اضافی اعلام شده در روز پنجشنبه، از موقعیتی ضعیف‌تر، دوچندان می‌کنند.
میرون بریلیانت، مشاور ارشد در گروه دی‌جی‌ای-آلبرایت استونبریج، گفت که ترامپ در حال انجام «رولت روسی» با اقتصاد جهانی است، اما عزم او محکم به نظر می‌رسد.
او گفت: «شرط ببندید که او در مورد تعرفه‌ها مسیر را ادامه خواهد داد، مگر اینکه بازار سقوط کند.»