یک کارآزمایی بالینی نشان داده است که ترکیبی از ورزش، رژیم غذایی سالم، مشارکت اجتماعی و بازی‌های فکری می‌تواند قابلیت‌های شناختی را در بزرگسالان مسن‌تر که در معرض خطر افت شناختی یا زوال عقل هستند، بهبود بخشد.
این مطالعه که به نام U.S. POINTER (پوینتر ایالات متحده) شناخته می‌شود، بزرگترین کارآزمایی برای بررسی چگونگی تأثیر رفتارهای سبک زندگی سالم بر سلامت مغز است. نتایج آن در ژورنال JAMA منتشر شد و روز دوشنبه در کنفرانس بین‌المللی انجمن آلزایمر در تورنتو ارائه گردید.
بر اساس گزارش کمیسیون لنست 2024 در مورد پیشگیری از زوال عقل، حدود 45 درصد از موارد زوال عقل ممکن است با رسیدگی به عوامل خطر قابل تغییر، قابل پیشگیری باشند.
کریستین یافه، استاد و معاون دپارتمان روان‌پزشکی دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو، اظهار داشت: "اگر بتوانید این عوامل را اصلاح و بهبود بخشید، منطقی است که سلامت مغزتان را بهبود بخشید و ممکن است از زوال عقل پیشگیری کنید."
این مطالعه که بر اساس یک کارآزمایی کنترل تصادفی شده در فنلاند در سال 2015 الگوبرداری شده بود، برای بررسی چگونگی تعمیم مزایای شناختی ناشی از تغییرات ساختارمند سبک زندگی به جمعیتی بزرگتر و متنوع‌تر از آمریکایی‌ها طراحی شده بود.
لورا بیکر، استاد پزشکی داخلی در دانشکده پزشکی دانشگاه ویک فارست و محقق اصلی این مطالعه، گفت که این کارآزمایی "دستورالعملی جدید" برای بهبود عملکرد شناختی ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که رفتارهای سالم برای سلامت مغز اهمیت دارند.
کمک به افراد در معرض بیشترین خطر
کارآزمایی POINTER شامل 2111 بزرگسال 60 تا 79 ساله از پنج مکان مختلف بود که سالم بودند اما به دلیل عوامل سبک زندگی، از جمله رژیم غذایی نامناسب، کمبود فعالیت بدنی منظم یا خطر قلبی عروقی، در معرض خطر افت شناختی و زوال عقل قرار داشتند.
نکته مهم این بود که محققان گروه‌های کمتر نمایندگی شده را که در معرض خطر بالای زوال عقل قرار دارند، به کار گرفتند؛ 31 درصد از شرکت‌کنندگان از گروه‌های قومی یا اقلیت بودند و 78 درصد سابقه خانوادگی اختلال حافظه داشتند.
بیکر گفت: "ما واقعاً می‌خواستیم مطمئن شویم که نمایندگی از بسیاری از خرده‌فرهنگ‌های مختلف در سراسر ایالات متحده داشته باشیم، کاری که کارآزمایی‌های بالینی بیماری آلزایمر به خوبی انجام نداده‌اند."
شرکت‌کنندگان به صورت تصادفی به یکی از دو گروه مداخله سبک زندگی اختصاص یافتند: یکی با برنامه ساختارمند و دیگری با برنامه خودراهنما.
هر دو گروه بر فعالیت بدنی، رژیم غذایی، تمرین شناختی، مشارکت اجتماعی و سلامت عروقی در طول دوره دو ساله مطالعه تمرکز داشتند.
شرکت‌کنندگان در گروه خودراهنما، آموزش عمومی در مورد سلامت، رژیم غذایی و ورزش دریافت کردند و تشویق شدند تا تغییرات سبک زندگی را که به نظرشان برای نیازهایشان مناسب‌تر است، اعمال کنند. آنها همچنین شش بار با تسهیل‌گران و سایر شرکت‌کنندگان گروه در جوامع خود برای بحث و تبادل نظر در مورد آنچه یاد می‌گرفتند، ملاقات کردند.
در مقابل، گروه ساختارمند رژیم بسیار فشرده‌تر و پرمخاطره‌تری داشت.
- سلامت جسمانی: هر هفته، شرکت‌کنندگان چهار روز ورزش هوازی، دو روز تمرینات قدرتی و دو روز تمرینات کششی و تعادلی داشتند.
- رژیم غذایی: آنها تشویق شدند که به رژیم غذایی MIND (مداخله مدیترانه‌ای-دش برای تاخیر نورودژنراتیو) پایبند باشند که برای ارتقای سلامت مغز در دوران پیری طراحی شده است.
- آموزش شناختی: شرکت‌کنندگان سه بار در هفته با یک برنامه آموزش شناختی مبتنی بر وب درگیر بودند.
علاوه بر این، گروه ساختارمند 38 بار با تسهیل‌گران و شرکت‌کنندگان دیگر ملاقات کردند، هر شش ماه یک بار از یک مشاور پزشکی کوچینگ سلامت دریافت کردند و همچنین تماس‌های تلفنی و ویزیت‌های کلینیکی برای ارزیابی رژیم غذایی و سلامت کاردیومتابولیک داشتند.
بیکر گفت که ملاقات شرکت‌کنندگان با همتایانشان، جزء اجتماعی حمایت را فراهم می‌کند که "یک عنصر کلیدی در مداخله" است.
بیکر در یک نشست خبری گفت: "با مداخله ساختارمند، ما به شما می‌گوییم چه کاری انجام دهید، اما به شما کمک می‌کنیم تا به آنجا برسید. و ما به عنوان یک شریک با شما همکاری خواهیم کرد تا شما را در جایی که هستید ملاقات کنیم."
هر دو گروه بهبودهای شناختی را در طول دو سال کارآزمایی نشان دادند.
اما شرکت‌کنندگان در گروه سبک زندگی ساختارمند عملکرد بهتری نسبت به افراد در گروه خودراهنما داشتند.
کلودیان دانا، دانشیار پزشکی داخلی در مرکز پزشکی دانشگاه راش، در ایمیلی اظهار داشت: "دیدن چنین بهبود شناختی قابل توجهی در گروه خودراهنما در مقایسه با نمرات شناختی اولیه آنها شگفت‌انگیز بود." دانا، که در این مطالعه شرکت نداشت، گفت: "با این حال، این نشان می‌دهد که مداخلات سبک زندگی، حتی اگر تنها بر اساس اطلاعات آموزشی باشد، می‌تواند مفید باشد."
برای بسیاری از شرکت‌کنندگان در مطالعه – بیش از 90 درصد در طول کارآزمایی دو ساله باقی ماندند – این تجربه انگیزه‌بخش و متحول‌کننده بود.
فیلیس جونز، 66 ساله، از آرورا، ایلینوی، گفت که او با تجربه شرکت در گروه ساختارمند "برای همیشه تغییر کرده است". مادر و مادربزرگش به زوال عقل مبتلا بودند، اما او به دلیل بیکاری از کار 28 ساله‌اش در مهندسی نرم‌افزار، سلامت خود را نادیده گرفته بود.
او در یک نشست خبری گفت: "من در حال غرق شدن بودم و این را احساس می‌کردم."
محققان جونز و سایر شرکت‌کنندگان را به آرامی و تنها با 10 دقیقه ورزش در روز آغاز کردند. اما جونز گفت: "بعد از تمام آن سال‌ها بی‌تحرکی، 10 دقیقه شروع خوبی بود و مرا به حرکت انداخت. چون آنها آرام پیش رفتند، باعث شد ما دلسرد نشویم. به خودمان آسیب نزنیم."
جونز گفت که از آن زمان، 30 پوند وزن کم کرده است. اکنون، هر روز صبح قبل از کار و غذا دادن به دو سگ و دو گربه‌اش، با لباس خواب، تمرینات واقعیت مجازی را انجام می‌دهد.
پیتر گیسبرس فن ویک، 72 ساله، از هیوستون، یکی از شرکت‌کنندگان در گروه خودراهنما، گفت که ملاقات با سایر شرکت‌کنندگان و تسهیل‌گران به او کمک کرد تا برای رسیدن به اهداف سلامتی خود در زمینه فعالیت بدنی بیشتر، با انگیزه بماند. مادر و دو خاله‌اش به زوال عقل مبتلا بودند.
پس از کارآزمایی، فن ویک همچنان با یوگا و پیاده‌روی پنج مایل در روز، حداقل پنج روز در هفته، ورزش خود را ادامه می‌دهد. او همچنین داوطلبانه در جامعه خود برای برقراری ارتباط اجتماعی بیشتر و کمک به دیگران شروع به فعالیت کرده است.
فن ویک گفت: "مهمترین چیز این است که کمی امتحان کنید و ببینید از چه چیزی لذت می‌برید، زیرا اگر از آن لذت ببرید، می‌توانید آن را حفظ کنید."
سوالات باز و آینده
دانا گفت: اگرچه یافته‌های این مطالعه "بسیار مهم" هستند، اما اثرات بلندمدت بر توانایی شناختی ناشناخته باقی مانده است.
با این حال، از آنجا که هیچ گروهی مداخله سبک زندگی دریافت نکرد، تفسیر اینکه چرا هر دو گروه خودراهنما و ساختارمند بهبودهای شناختی داشتند، دشوار است.
از یک سو، این می‌تواند نشانه‌ای باشد که حتی صرف آموزش در مورد رفتارهای سالم می‌تواند توانایی شناختی را بهبود بخشد. اما یافه، که در این مطالعه شرکت نداشت، گفت که این می‌تواند نتیجه "اثر تمرین" نیز باشد، جایی که شرکت‌کنندگان به سادگی به دلیل انجام بیشتر ارزیابی‌ها، در آنها بهتر می‌شوند.
(محققان مطالعه گفتند که احساس مسئولیت اخلاقی داشتند که چیزی مفید برای همه شرکت‌کنندگان فراهم کنند.)
یافه گفت: تفاوت در بهبود شناختی بین دو گروه نیز "نسبتاً ناچیز" بود.
شرکت‌کنندگان در گروه ساختارمند در عملکرد اجرایی بهتر از افراد در گروه خودراهنما عمل کردند، اما تفاوت عمده‌ای در حافظه یا سرعت پردازش ذهنی وجود نداشت. یافه گفت که این نشان‌دهنده "مسیر عروقی بیشتر و کمتر آلزایمر" است، که مشخصه آن اختلال حافظه است.
از آنجا که این مطالعه شامل انواع مختلفی از تغییرات سبک زندگی بود، امکان دقیقاً مشخص کردن اینکه کدام یک برای افراد مختلف مؤثرتر است، وجود ندارد.
هدر اسنایدر، یکی از نویسندگان مطالعه و معاون ارشد روابط پزشکی و علمی در انجمن آلزایمر که 50 میلیون دلار برای تامین مالی این مطالعه فراهم کرد، گفت: هر بیماری که باعث اختلال شناختی و زوال عقل می‌شود، احتمالاً به "تعدد راه‌حل‌ها" از جمله مداخلات رفتاری همراه با داروها نیاز خواهد داشت.
محققان در حال حاضر در حال تجزیه و تحلیل بیومارکرها و داده‌های نوروایمیجینگ از شرکت‌کنندگان هستند که برای چهار سال دیگر نیز تحت نظر قرار خواهند گرفت تا ببینند این مداخلات چگونه بر سلامت شناختی آنها در بلندمدت تأثیر می‌گذارد.
در عین حال، بیکر گفت، محققان با شرکای خود برای اجرای مداخلات سبک زندگی ساختارمند در جامعه "نه دیرتر، بلکه اکنون" همکاری می‌کنند.
چگونه سلامت شناختی خود را بهبود بخشید
دانا گفت: "برای بهبود سلامت مغز، اتخاذ چندین تغییر در سبک زندگی مهم است."
روش‌های مختلفی برای کاهش خطر ابتلا به زوال عقل وجود دارد:
- بیشتر حرکت کنید، کمتر بنشینید. نشستن در تمام طول روز خطر زوال عقل را افزایش می‌دهد، در حالی که ورزش منظم می‌تواند مغز شما را تیز نگه دارد.
- رژیم غذایی سالم‌تری داشته باشید. می‌توانید رژیم غذایی MIND را امتحان کنید که شامل سبزیجات، توت‌ها و آجیل بیشتر و محدودیت در گوشت قرمز، گوشت‌های فرآوری‌شده و شیرینی‌جات است. تحقیقات نشان می‌دهد که گوشت‌های فرآوری‌شده با نرخ‌های بالاتر زوال عقل و عملکرد شناختی بدتر مرتبط هستند، در حالی که جایگزینی آنها با آجیل و حبوبات با کاهش خطر زوال عقل همراه است.
- در ارتباط بمانید. احساس تنهایی می‌تواند خطر زوال عقل را افزایش دهد، در حالی که داشتن ارتباطات اجتماعی قوی کلید سلامت شناختی است.
- خودتان را از نظر فکری به چالش بکشید. اسنایدر گفت: راه‌هایی برای "ورزش دادن و استفاده از مغز، حافظه و توانایی‌های شناختی خود به روش‌های متفاوت و خارج از منطقه آسایش خود" بیابید.
آیا سوالی در مورد رفتار انسان یا علوم اعصاب دارید؟ به [email protected] ایمیل بزنید و ممکن است در ستون آینده به آن پاسخ دهیم.