سئول، 27 جولای (رویترز) - بر اساس به‌روزرسانی محققان کره جنوبی، یک هواپیمای ججو ایر که در دسامبر گذشته هنگام فرود اضطراری پس از برخورد پرنده سقوط کرد، می‌توانست با موتوری که آسیب دیده بود اما همچنان کار می‌کرد، به پرواز ادامه دهد، حتی پس از آنکه خلبانان موتور دیگر را خاموش کرده بودند.
اما در عوض، این بوئینگ 737-800 بدون باز کردن ارابه فرود، فرود اضطراری روی بدنه در فرودگاه موان انجام داد، از باند خارج شد و پس از برخورد با یک خاکریز، منفجر شد و تمام 181 سرنشین به جز دو نفر کشته شدند.
محققان هنوز گزارش نهایی را درباره مرگبارترین فاجعه هوایی در خاک کره جنوبی منتشر نکرده‌اند، اما اطلاعاتی درباره دو موتور هواپیما شروع به آشکار شدن کرده است.
بر اساس به‌روزرسانی 19 جولای که توسط محققان تهیه شده و رویترز آن را مشاهده کرده اما پس از اعتراض خانواده‌های قربانیان به صورت عمومی منتشر نشده است، موتور سمت چپ پس از برخورد پرنده آسیب کمتری نسبت به موتور سمت راست متحمل شده بود، اما موتور چپ 19 ثانیه پس از برخورد پرنده خاموش شد.
موتور سمت راست دچار "افزایش ناگهانی توان" شد و شعله و دود سیاه از خود متصاعد کرد، اما محققان در این به‌روزرسانی پنج صفحه‌ای، که شامل عکس‌هایی از هر دو موتور پس از سقوط نیز می‌شد، اعلام کردند که "تأیید شد که [موتور سمت راست] توان خروجی کافی برای پرواز را تولید می‌کرده است."
هیچ دلیلی برای اقدامات خدمه داده نشده است و انتظار می‌رود تحقیقات ماه‌ها طول بکشد تا محققان وضعیت فنی هواپیما و تصویری که خلبانان از وضعیت داشتند را بازسازی کنند.
کارشناسان می‌گویند بیشتر سوانح هوایی ناشی از عوامل متعدد هستند و هشدار می‌دهند که نباید به شواهد ناقص بیش از حد اهمیت داد.
پرسش‌های بیشتر
تاکنون، توجه عمومی بر این احتمال متمرکز بوده است که خدمه ممکن است موتور کمتر آسیب‌دیده را خاموش کرده باشند، که خاطرات سقوط بوئینگ 737-400 در سال 1989 در کگوورث، انگلستان را زنده می‌کند؛ جایی که خلبانان به اشتباه یک موتور سالم را خاموش کردند.
این فاجعه منجر به تغییرات متعددی در مقررات، از جمله بهبود ارتباطات خدمه و رویه‌های اضطراری شد.
یک منبع روز دوشنبه به رویترز گفت که تحقیقات تحت رهبری کره جنوبی "شواهد واضحی" نشان می‌دهد که خلبانان پس از برخورد پرنده، موتور سمت چپ (که آسیب کمتری دیده بود) را خاموش کرده‌اند و به ضبط‌کننده صدای کابین خلبان، داده‌های کامپیوتری و سوئیچ پیدا شده در لاشه هواپیما استناد کرد.
اما آخرین به‌روزرسانی درباره این سقوط همچنین این احتمال را مطرح می‌کند که حتی موتور آسیب‌دیده‌تر که هنوز کار می‌کرد نیز می‌توانست هواپیما را برای مدت طولانی‌تری در هوا نگه دارد.
این به‌روزرسانی مشخص نکرده است که موتور فعال چه سطحی از عملکرد را داشته و چه گزینه‌های اضافی‌ای را می‌توانست در اختیار خدمه متمرکز بر وضعیت اضطراری هواپیما قرار دهد، پیش از آنکه هواپیما دور زده و در جهت مخالف باند از برنامه اولیه خود و با ارابه‌های فرود بسته، فرود آید.
هر دو موتور آسیب ناشی از برخورد پرنده را نشان می‌دادند و هر دو پس از برخورد دچار لرزش موتور شده بودند. این به‌روزرسانی به زبان کره‌ای از هیئت تحقیقات سوانح هوایی و ریلی کره جنوبی (ARAIB) می‌گوید که موتور سمت راست آسیب داخلی قابل توجهی نشان داده است، اما آسیب یافت شده در موتور سمت چپ را توصیف نکرده است.
گرگ فیت، بازپرس سابق هیئت ملی ایمنی حمل و نقل ایالات متحده، پس از مشاهده سندی که توسط رویترز ترجمه شده بود، گفت: این به‌روزرسانی نگفته است که موتور سمت چپ چگونه کار می‌کرده یا وضعیت سامانه‌های متصل به هر یک از موتورها چگونه بوده است.
وی افزود که این سند حاوی برخی حقایق جدید است اما بسیاری از موارد را حذف کرده و در نتیجه سندی "مبهم" است.
ARAIB، که قصد دارد گزارش نهایی را در ژوئن آینده منتشر کند، بلافاصله به درخواست برای اظهارنظر پاسخ نداد.
کارشناسان ایمنی می‌گویند که طبیعی است گزارش‌های اولیه حاوی حقایق اندک و تحلیل محدود باشند در حالی که تحقیقات ادامه دارد.
گزارش اولیه که در ژانویه منتشر شد، حاکی از یافت شدن پر و لکه‌های خون پرندگان در هر دو موتور بود.
این گزارش می‌گوید که موتورها – ساخته شده توسط CFM International، که به صورت مشترک متعلق به GE و سافران فرانسه است – در ماه مه مورد بررسی قرار گرفتند و هیچ نقص یا داده خطایی فراتر از آسیب ناشی از برخورد پرنده و سقوط یافت نشد.
خانواده‌های کشته‌شدگان این فاجعه در جریان یافته‌های مربوط به موتور قرار گرفتند اما از محققان خواستند که گزارش 19 جولای را منتشر نکنند، با این استدلال که به نظر می‌رسد این گزارش خلبانان را مقصر می‌داند بدون آنکه عوامل دیگر را بررسی کند.
این گزارش منتشر نشد اما رویترز و رسانه‌های کره جنوبی نسخه‌هایی از آن را به دست آوردند. بوئینگ و GE سوالات درباره سقوط را به ARAIB ارجاع دادند. سافران بلافاصله به درخواست برای اظهارنظر پاسخ نداد.
ججو ایر پیش از این اعلام کرده بود که با ARAIB همکاری می‌کند و منتظر انتشار گزارش تحقیقات است.
طبق مقررات جهانی هوانوردی، تحقیقات سوانح هوایی غیرنظامی با هدف کشف علل سقوط انجام می‌شود بدون آنکه تقصیر یا مسئولیت را تعیین کند.
اتحادیه خلبانان ججو ایر اعلام کرد که ARAIB با اشاره به اینکه با وجود یافت شدن بقایای پرنده در هر دو موتور، مشکلی در موتور سمت چپ وجود نداشته، "عموم را گمراه می‌کند".
یک منبع حاضر در جلسه توجیهی به رویترز گفت که محققان به خانواده‌ها اطلاع داده‌اند که موتور سمت چپ نیز دچار "افزایش ناگهانی توان" مخرب شده است، با استناد به داده‌های جعبه سیاه.
اتحادیه خلبانان و نمایندگان خانواده‌های داغدیده خواستار انتشار شواهد برای حمایت از هرگونه یافته‌ای شده‌اند.
بستگان می‌گویند که تحقیقات همچنین باید بر خاکریز حاوی تجهیزات ناوبری تمرکز کند، که کارشناسان ایمنی گفته‌اند احتمالاً در افزایش تلفات نقش داشته است.
استانداردهای جهانی هوانوردی خواستار آن است که هرگونه تجهیزات ناوبری در راستای باند فرودگاه بر روی سازه‌هایی نصب شوند که در صورت برخورد با هواپیما به راحتی شکسته شوند.
وزارت حمل و نقل کره جنوبی هفت فرودگاه داخلی، از جمله موان، را شناسایی کرده است که دارای سازه‌های بتنی یا فولادی هستند، به جای موادی که در برخورد متلاشی می‌شوند، و اعلام کرده است که آنها را بهبود خواهد بخشید.
یک مقام وزارتخانه هفته گذشته به رویترز گفت که طرح‌های سازه‌های جدید در حال انجام است.
گزارش توسط لیزا بارینگتون و هیک‌یونگ یانگ در سئول و دن کچ‌پل در سیاتل؛ گزارش‌دهی اضافی توسط هیونجو جین در سئول؛ ویرایش توسط جیمی فرید
استانداردهای ما: اصول اعتماد تامسون رویترز.